Hiện nay, theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015, các hành vi xâm hại tình dục như hiếp dâm, cưỡng dâm… đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Xung quanh chủ đề này, chúng tôi nhận được rất nhiều thắc mắc có liên quan. Cụ thể có câu hỏi như sau về việc Quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên có bị phạt tù theo quy định không?
“Chào Luật sư, tôi hiện đang sinh sống tại Hà Nội. Tôi có một câu hỏi như sau: tôi thấy hiện nay có nhiều trường hợp quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên, người chưa đủ 18 tuổi. Vậy không biết đây có phải là một hành vi vi phạm pháp luật không và nếu vi phạm sẽ bị xử lý thế nào? Mong được Luật Sư 247 giải đáp, tôi cảm ơn.”
Căn cứ pháp lý
Bộ luật dân sự 2015
Luật trẻ em 2016
Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017
Quy định của pháp luật về độ tuổi thành niên, vị thành niên
Để trả lời câu hỏi có được phép quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên không thì trước tiên ta cùng tìm hiểu các quy định pháp luật về độ tuổi thành niên và vị thành niên.
Việc xác định độ tuổi để xem là trẻ em, vị thành niên, thành niên cũng rất quan trọng vì đó ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ của cá nhân đó trong quan hệ pháp luật cũng như quan hệ dân sự.
Theo điều 20, Bộ luật dân sự 2015 (BLDS 2015) độ tuổi người thanh niên được quy định như sau:
Điều 20. Người thành niên
1. Người thành niên là người từ đủ mười tám tuổi trở lên.
2. Người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp quy định tại các điều 22, 23 và 24 của Bộ luật này.
Theo điều 21, BLDS 2015 độ tuổi vị thành niên được quy định như sau:
Điều 21. Người chưa thành niên
1. Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.
2. Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.
3. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập; thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý; trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.
4. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự; trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản; động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
Còn điều 1, luật trẻ em 2016 quy định như sau:
Điều 1. Trẻ em
Trẻ em là người dưới 16 tuổi.
Nhận định
Như vậy từ các quy định trên có thể nhận định:
Người thành niên là người được tính từ lúc đủ 18 tuổi.
Người vị thành niên là từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi.
Còn trẻ em được tính là dưới 16 tuổi.
Quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên có bị phạt tù không?
Độ tuổi được phép quan hệ tình dục?
Trên thực tiễn thì không có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định rõ về độ tuổi cụ thể được phép thực hiện việc quan hệ tình dục. Tuy nhiên căn cứ vào các quy định pháp luật có liên quan và các trường hợp sau ta có thể giải đáp cho thắc mắc này.
Trường hợp 1
Người từ đủ 14 tuổi quan hệ tình dục với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ; hoặc quan hệ tình dục với người dưới 13 tuổi.
Trong trường hợp này; người thực hiện hành vi quan hệ tình dục bị truy cứu về Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi (Điều 142 Bộ luật Hình sự 2015).
Mức phạt: Từ 07 năm tù đến tử hình.
Trường hợp 2
Người từ đủ 18 tuổi trở lên quan hệ tình dục với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
Trong trường hợp này, người thực hiện hành vi quan hệ tình dục bị truy cứu về Tội giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi (Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015).
Mức phạt: Từ 01 – 15 năm tù.
Nhận định
Từ hai trường hợp trên có thể thấy; quan hệ tình dục với người dưới 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự. Còn nếu cả hai người đều từ đủ 16 tuổi trở lên mà đồng thuận quan hệ tình dục thì không bị pháp luật xử lý.
Sở dĩ, pháp luật Việt Nam lấy mốc 16 tuổi để cho phép quan hệ tình dục vì theo khoa học hình sự; vì khi đủ 16 tuổi, đối tượng đã có thể nhận thức về các yếu tố tâm sinh lý để chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Đồng thời, quy định này cũng phù hợp với Luật Trẻ em 2016 do Luật này quy định trẻ em là những người dưới 16 tuổi.
Có được phép quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên?
Như đã nêu trên, trẻ vị thành niên được tính là từ đủ 16 tuổi tới dưới 18 tuổi. Và cùng với đó, ở nước ta, độ tuổi được phép quan hệ được lấy mốc là từ đủ 16 tuổi.
Vì vậy, ta có thể hiểu việc quan hệ này là hợp pháp. Tuy nhiên cần lưu ý đây phải là quan hệ tự nguyện, thuận tình.
Quan hệ tự nguyện với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cưỡng dâm, hiếp dâm, hay giao cấu với trẻ em; tuy nhiên nếu trong trường hợp quan hệ tình dục theo hình thức của hành vi mua dâm thì có thể vẫn bị xử lý về hành vi này.
Quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi do lừa dối và cưỡng ép bị xử phạt thế nào?
Theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017; quy định về mức phạt đối với hành vi quan hệ với người dưới 18 tuổi do lừa dối; cưỡng ép tại Điều 141 Tội hiếp dâm; Điều 142 về Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi; Điều 144 về Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi; Điều 145 về Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi; Điều 146 Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi.
Như vậy người nào thực hiện hành vi lừa dối, cưỡng ép để quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi đều có thể phải chịu trách nhiệm hình sự, mức xử lý hình sự cụ trể như sau:
Cưỡng ép quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên (người từ đủ 16 đến 18 tuổi):
– Phạt tù từ 05 đến 10 năm đối với trường hợp có hành vi hiếp dâm người từ đủ 16 đến 18 tuổi.
– Phạt tù từ 02 đến 07 năm đối với trường hợp có hành vi cưỡng dâm người từ đủ 16 đến 18 tuổi.
Đối với trường hợp nạn nhân là người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi:
– Hành vi hiếp dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi có mức phạt như sau:
+ Phạt tù từ 07 đến 15 năm đối với trường hợp:
Dùng vũ lực, đe dọa; hoặc dùng thủ đoạn khác để ép người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi thực hiện hành vi giao cấu trái ý kiến.
+ Phạt tù từ 12 năm đến 20 năm đối với trường hợp:
- Loạn luân.
- Khiến nạn nhân có thai.
- Gây tổn hại sức khỏe cho nạn nhân với tỷ lể tổn thương cơ thể là từ 31% đến 60%.
- Phạm tộị đối với người mà mình có trách nhiệm nuôi dưỡng, giáo dục, nuôi dưỡng hoặc chữa bệnh.
- Phạm tội nhiều lần (từ 02 lần trở lên).
- Phạm tội đối với từ 02 người trở lên.
- Có hành vi tái phạm nguy hiểm.
+ Phạt tù từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình đối với trường hợp:
- Phạm tội có tổ chức.
- Có nhiều người thực hiện hiếp dâm 01 người (hiếp dâm tập thể).
- Gây thương tích, dối loạn tâm thần cho nạn nhân, tỷ lệ tổn thương giám định được là hơn 61%.
– Hành vi cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi có mức phạt như sau:
+ Phạt tù từ 05 đến 10 năm đối với người hợp người nào dùng thủ đoạn khiến nạn nhân rơi vào tình trạng quẫn bách; lệ thuộc mình, phải miễn cưỡng thực hiện giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác.
+ Phạt tù từ 07 đến 15 năm đối với trường hợp:
- Phạm tội có tính chất loạn luân.
- Khiến nạn nhân mang thai.
- Khiến nạn nhân bị tổn hải sức khỏe mà tỷ lệ tổn thương cơ thể là từ 31% đến 60%.
- Có hai lần phạm tội trở lên.
- Phạm tội đối với hai người trở lên.
- Có hành vi tái phạm nguy hiểm.
+ Phạt tù từ 12 đến 20 năm hoặc phạt tù chung thân đối với trường hợp:
- Cưỡng dâm tập thể (nhiều người cùng cưỡng dâm 01 người).
- Tỷ lệ tổn thương cơ thể, hoặc tổn thương lý của nạn nhân là 61% trở lên.
- Cố tình lây nhiễm HIV cho người khác.
- Khiến nạn nhân chết hoặc tự sát.
+ Tùy trường hợp mà có thể phạt người phạm tội không được đảm nhiệm chức vụ; cấm hành nghề, cấm làm công việc nhất định trong khoảng thời gian từ 01 đến 05 năm.
– Hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi:
Đây là trường hợp người này có hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi nhưng không nhằm mục đích giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.
+ Phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với trường hợp người nào thực hiện hành vi dâm ô với người chưa đủ 16 tuổi.
+ Phạt tù từ 03 đến 07 năm đối với trường hợp:
- Phạm tội có tổ chức.
- Có hai lần phạm tội trở lên.
- Phạm tội đối với hai người trở lên.
- Phạm tội đối với người mà mình có phải chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục, chữa bệnh.
- Gây rối loạn về tâm thần và hành vi của nạn nhân; giám định được tỷ lệ tổn thương cơ thể là từ 31% đến 60%.
- Có hành vi tái phạm nguy hiểm.
+ Phạt tù từ 07 năm đến 12 năm đối với trường hợp:
- Dâm ô người dưới 16 tuổi mà gây rối loạn về hành vi, cũng như là tâm thần của nạn nhân; tỷ lệ tổn thương cơ thể lên đến 61% trở lên.
- Khiến nạn nhân tự sát.
+ Tùy từng trường hợp có thể phạt người phạm tội còn không được đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định trong thời gian từ 01 đến 05 năm.
– Đối với người từ 13 tuổi trở xuống.
+ Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: đối với trường hợp giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi.
+ Phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình; đối với trường hợp có hành vi hiếp dâm người dưới 10 tuổi.
+ Người thực hiện hành vi dâm ô với người dưới 13 tuổi thì cũng có mức xử lý tương tự như đối với người dưới 16 tuổi đã nêu ở trên.
Quan hệ thuận tình với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi bị xử lý thế nào?
Khác với việc quan hệ tình dục thuận tình với trẻ vị thành niên; việc quan hệ với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi này sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Do đối tượng từ đủ 13 đến 16 vẫn là đối tượng mà chưa có đủ nhận thức rõ ràng về kiến thức xã hội, cho nên mặc dù họ tự nguyện và có nhiều trường hợp họ yêu cầu không xử lý đối với người phạm tội đi chăng nữa thì người nào từ đủ 18 có tuổi thực hiện hành vi giao cấu hoặc quan hệ tình dục với người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về việc quan hệ này, do đây là đối tượng mà Nhà nước buộc phải bảo vệ.
Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi được quy định các khung phạt cụ thể tại Điều 145 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 như sau:
Khung 1
+ Phạt tù từ 01 đến 05 năm đối với trường hợp người nào đã đủ 18 tuổi trở lên mà thực hiện hành vi giao cấu với với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi.
Khung 2
+ Phạt tù từ 03 đến 10 năm đối với trường hợp:
- Có hành vi giao cấu với người từ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi từ 02 lần trở lên.
- Phạm tội đối với hai người trở lên.
- Loạn luân.
- Khiến nạn nhân mang thai.
- Gây tổn hại sức khỏe cho nạn nhân; mức độ tổn thương cơ thể của nạn nhân là từ 31% đến 60%.
- Giao cấu hoặc có hành vi quan hệ tình dục khác với người mà mình có trách nhiệm giáo dục; nuôi dưỡng, chữa bệnh.
Khung 3
+ Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm đối với trường hợp:
- Gây tổn hại sức khỏe cho nạn nhân; mức độ tổn thương cơ thể của nạn nhân là từ 61% trở lên.
- Lây truyền HIV cho người khác.
Hình phạt bổ sung
+ Bị cấm đảm nhận chức vụ, cấm làm một công việc; hành nghề nhất định tùy từng mức độ mà thời gian có thể là từ 01 đến 05 năm.
Mời bạn xem thêm bài viết:
Môi giới mại dâm bị xử phạt bao nhiêu năm tù theo quy định?
Lợi dụng mạng xã hội để bán dâm bị xử lý thế nào?
Người mua dâm bị xử lý hình sự trong trường hợp nào
Trên đây là tư vấn của chúng tôi về “Quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên có bị phạt tù theo quy định không?”. Nếu có thắc mắc gì về vấn đề này xin vui lòng liên hệ: 0833102102
Câu hỏi thường gặp
Trường hợp quan hệ với trẻ em dưới 13 tuổi, dù là hai bên tự nguyện thì người thực hiện hành vi vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi này. Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 hiện nay quy định người nào thực hiện hành vi giao cấu với người dưới 13 tuổi thì có thể bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.
Cơ sở kinh doanh dịch vụ lợi dụng hoạt động kinh doanh dịch vụ để hoạt động mại dâm thì bị phạt tiền và tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị tịch thu tang vật, phương tiện có liên quan trực tiếp đến hoạt động mại dâm, tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề.
Đối với cả người mua dâm và người bán dâm đều có thể bị xử lý hình sự trong trường hợp cố tình lây truyền bệnh HIV cho người khác khi biết rõ mình bị nhiễm bệnh mà không xử dụng các biện pháp phòng tránh an toàn khi quan hệ mua, bán dâm. Cụ thể mức hình phạt được quy định tại Điều 148 Bộ luật hình sự năm 2015.
