Sổ bảo hiểm xã hội là loại giấy tờ gắn liền với người lao động trong suốt quá trình làm việc, kể cả trong trường hợp người lao động chuyển sang công ty khác làm việc. Người lao động chỉ có một số sổ bảo hiểm xã hội duy nhất cho nên khi nghỉ việc ở công ty cũ thì phải chốt bảo hiểm xã hội. Hiện nay, có nhiều trường hợp người lao động khi nghỉ việc không chốt bảo hiểm xã hội ở công ty cũ và không lấy sổ bảo hiểm xã hội. Việc này sẽ ảnh hưởng đến quá trình làm việc của người lao động ở công ty khác. Vậy không lấy được sổ bảo hiểm ở công ty cũ thì phải làm sao? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của Luật sư 247 để biết thêm thông tin chi tiết nhé!
Căn cứ pháp lý
- Công văn 3663/BHXH-THU;
- Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
Không lấy được sổ bảo hiểm ở công ty cũ thì phải làm sao?
Khoản 5 Mục I Công văn 3663/BHXH-THU quy định cụ thể trường hợp người lao động cam kết không thừa nhận quá trình tham gia BHXH, BHTN thì phải trình bày rõ trong Đơn đề nghị (mẫu D01-TS). Cán bộ xử lý nghiệp vụ khóa dữ liệu quá trình đóng BHXH, BHTN bằng phương án KB, KT và lập biên bản hủy sổ tại mục “Hủy có nhiều sổ”.
Đơn đề nghị của người lao động có phê duyệt của Ban Giám đốc BHXH quận, huyện hoặc Lãnh đạo phòng Thu BHXH Thành phố để thay thế cho sổ thu hồi.
Trường hợp đặc biệt phải phục hồi lại quá trình đã khóa phương án KB, KT, thì chỉ được thực hiện khi có sự phê duyệt (nơi đã khóa dữ liệu trước đây) của Ban Giám đốc BHXH quận, huyện hoặc lãnh đạo phòng chức năng của Thành phố và đúng theo quy trình phục hồi số sổ đã hủy.
Như vậy, theo quy định trên, người lao động cam kết không thừa nhận quá trình tham gia bảo hiểm thì phải làm đơn đề nghị hủy sổ bảo hiểm xã hội theo mẫu D01-TS nộp cho cơ quan bảo hiểm và hiện nay, theo chỉ đạo của Bảo hiểm xã hội thành phố Hồ Chí Minh thì mẫu D01-TS được thay thế bằng TK1-TS.
Do vậy, người lao động có thể nộp tờ khai TK1-TS để yêu cầu hủy thời gian đóng BHXH ở công ty cũ.
Có cần lấy sổ bảo hiểm ở công ty cũ khi đã có sổ ở công ty mới?
Theo Khoản 5, Điều 21 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động có trách nhiệm phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Từ căn cứ trên, trách nhiệm chốt sổ BHXH cho người lao động thuộc đơn vị sử dụng lao động có sự phối hợp của cơ quan BHXH. Tuy nhiên trường hợp người lao động nghỉ ngang thì hành vi này được coi là đơn phương chấm dứt hợp đồng trái luật. Như vậy, căn cứ Điều 40 Bộ luật lao động 2019, người lao động phải thực hiện các nghĩa vụ sau:
- Không được trợ cấp thôi việc.
- Phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước.
- Phải hoàn trả cho người sử dụng lao động chi phí đào tạo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này.
Công ty cũ nợ bảo hiểm, hủy sổ BHXH được không?
Hiện nay, Luật Bảo hiểm xã hội cùng các Nghị định, Thông tư hướng dẫn đều chưa có quy định về thủ tục hủy sổ BHXH khi công ty cũ nợ tiền bảo hiểm. Tuy nhiên, Công văn số 3663/BHXH-THU của BHXH Thành phố Hồ Chí Minh từng có hướng dẫn về việc hủy sổ BHXH như sau:
“5. Trường hợp NLĐ cam kết không thừa nhận quá trình tham gia BHXH, BHTN thì phải trình bày rõ trong Đơn đề nghị (mẫu D01-TS). Cán bộ xử lý nghiệp vụ khóa dữ liệu quá trình đóng BHXH, BHTN bằng phương án KB, KT và lập biên bản hủy sổ tại mục “Hủy có nhiều sổ”. Đơn đề nghị của NLĐ có phê duyệt của Ban Giám đốc BHXH quận, huyện hoặc Lãnh đạo phòng Thu BHXH Thành phố để thay thế cho sổ thu hồi. Trường hợp đặc biệt phải phục hồi lại quá trình đã khóa phương án KB, KT, thì chỉ được thực hiện khi có sự phê duyệt (nơi đã khóa dữ liệu trước đây) của Ban Giám đốc BHXH quận, huyện hoặc lãnh đạo phòng chức năng của Thành phố và đúng theo quy trình phục hồi số sổ đã hủy.“
Theo đó, người lao động muốn hủy sổ BHXH thì phải cam kết việc không tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp đối với quãng thời gian trước đó.
Trên thực tế nếu chỉ cam kết không thôi là chưa đủ bởi, cơ quan BHXH sẽ tiến hành xác minh xem người lao động có thực sự không tham gia BHXH ở quãng thời gian yêu cầu hủy hay không.
Trường hợp người lao động có đi làm, ký hợp đồng lao động và đóng BHXH theo quy định thì cơ quan BHXH sẽ không giải quyết yêu cầu hủy quá trình đóng BHXH cho người đó. Lúc này, người lao động vẫn buộc phải tiến hành thủ tục gộp sổ để hưởng trọn các quyền lợi từ quỹ BHXH.
Công ty cũ đã phá sản nhưng còn nợ BHXH, chốt sổ được không?
Theo điểm a khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động 2019 và khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, việc chốt sổ BHXH là trách nhiệm của người sử dụng lao động, được thực hiện dưới sự phối hợp với cơ quan BHXH.
Do đó, nếu đã nghỉ việc nhưng chưa chốt sổ BHXH ở công ty cũ, người lao động vẫn phải quay lại đó để yêu cầu chốt sổ BHXH.
Tuy nhiên với trường hợp công ty cũ đã phá sản, người lao động không thể liên hệ để làm thủ tục chốt sổ thì có thể thực hiện quyền khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết.
Bởi hành vi không chốt sổ BHXH cho người lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động là trái quy định của pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động nên người lao động hoàn toàn có quyền khiếu nại để bảo vệ quyền lợi cho mình.
Căn cứ Điều 119 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khi công ty đã phá sản, tức không còn tồn tại, người lao động có thể khiếu nại trực tiếp đến cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện, cụ thể là Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội nơi công ty cũ đặt trụ sở để yêu cầu giải quyết việc chốt sổ.
Lúc này, Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội tiến hành xác minh và liên hệ với cơ quan BHXH để chốt sổ BHXH cho người lao động.
Trường hợp công ty cũ đã phá sản mà vẫn còn đang nợ tiền bảo hiểm, cơ quan BHXH sẽ chỉ xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (theo khoản 1 Điều 46 Quyết định 595/QĐ-BHXH, sửa bởi Quyết định 505/QĐ-BHXH). Nếu sau này thu hồi được số tiền còn nợ BHXH thì sẽ xác nhận bổ sung trên sổ BHXH cho người lao động.
Khuyến nghị
Luật sư X là đơn vị pháp lý đáng tin cậy, những năm qua luôn nhận được sự tin tưởng tuyệt đối của quý khách hàng. Với vấn đề Cách tính BHXH 1 lần cho người nước ngoài như thế nào? chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn luật lao động Công ty Luật sư X luôn hỗ trợ mọi thắc mắc, loại bỏ các rủi ro pháp lý cho quý khách hàng.
Thông tin liên hệ
Trên đây là nội dung liên quan đến vấn đề Không lấy được sổ bảo hiểm ở công ty cũ thì phải làm sao? Nếu quý khách hàng đang có bất kỳ băn khoăn hay thắc mắc đến dịch vụ tư vấn pháp lý hợp thửa đất cần được giải đáp, các Luật sư, luật gia chuyên môn của Luật sư 247 sẽ tư vấn, giúp đỡ tận tình, hãy gọi cho chúng tôi qua số hotline 0833102102 để được tư vấn nhanh chóng, hiệu quả.
Mời bạn xem thêm
- Làm sao biết công ty nợ BHXH hay không?
- Mẫu giấy nghỉ ốm không hưởng BHXH mới 2023
- Công ty nợ bảo hiểm xã hội rút BHXH 1 lần được không?
Câu hỏi thường gặp
Công ty nợ tiền đóng BHXH người lao động có được chốt sổ?
Căn cứ theo quy định tại khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động 2019 có quy định sau khi chấm dứt hợp đồng lao động, công ty phải có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội và chốt sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động.
“3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm sau đây:
a) Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;
b) Cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của người lao động nếu người lao động có yêu cầu. Chi phí sao, gửi tài liệu do người sử dụng lao động trả.“
Trường hợp công ty nợ tiền đóng BHXH, căn cứ Điều 46 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, được sửa đổi bởi khoản 31 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020 quy định nếu người lao động chấm dứt hợp đồng lao động thì công ty có trách nhiệm đóng đủ tiền bảo hiểm bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định, cơ quan BHXH xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ cho người lao động.
Nội dung ghi trên sổ BHXH và gộp sổ BHXH đối với một người có từ 2 sổ BHXH trở lên được quản lý theo Điều 33b.
“1. Ghi, xác nhận thời gian đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN trong sổ BHXH
1.2. Đối với đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, nếu người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt HĐLĐ, HĐLV thì đơn vị có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định, cơ quan BHXH xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho người lao động.”
Trường hợp công ty chưa đóng đủ thì xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH. Sau khi thu hồi được số tiền đơn vị còn nợ thì xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.
Như vậy, trường hợp công ty nợ tiền đóng BHXH sẽ phải có trách nhiệm ưu tiên hoàn thiện số tiền BHXH còn nợ đóng cho người lao động nghỉ việc. Đồng thời công ty cũng phải thực hiện trách nhiệm chốt sổ bảo hiểm xã hội để người lao động có thể tiếp tục tham gia BHXH.
Nếu công ty không đóng bổ sung tiền nợ đóng BHXH còn thiếu người lao động vẫn có thể yêu cầu công ty thực hiện chốt sổ cho những tháng đã đóng BHXH.
Việc hủy thời gian đóng BHXH ở công ty cũ sẽ khiến người lao động chịu nhiều thiệt thòi. Số thời gian đóng BHXH là điều kiện hưởng chế độ BHXH đồng thời cũng là căn cứ tính mức hưởng các chế độ BHXH. Ví dụ như:
– Hưởng lương hưu: người lao động phải đóng đủ 20 năm BHXH, cứ đóng giảm đi 1 năm bị trù đi 2% tỷ lệ hưởng lương hưu đối với các trường hợp thông thường.
– Hưởng chế độ thai sản: người lao động bắt buộc phải có thời gian tham gia BHXH từ đủ 03 hoặc 06 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con và tháng tùy từng trường hợp mà tổng số tháng đóng BHXH có thể phải lớn hơn 12.
– Hưởng trợ cấp thất nghiệp: Người lao động buộc đóng đủ 12 tháng trở lên trước khi chấm dứt hợp đồng lao động.
– Hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần: thời gian tham gia BHXH là căn cứ tính hưởng BHXH 1 lần.
– Hưởng chế độ ốm đau: thời gian tham gia BHXH là căn cứ tính số ngày nghỉ hưởng chế độ ốm đau.
Người lao động hoàn toàn có thể đề nghị công ty cũ chốt sổ BHXH cho khoảng thời gian đã đóng BHXH ở công ty cũ trong trường hợp công ty không đóng nốt cho người lao động số tháng tham gia BHXH còn thiếu.
Người lao động không nên hủy toàn bộ quá trình tham gia BHXH tại công ty cũ do không chốt được sổ bảo hiểm bởi khi đó lao động sẽ tự làm mất quyền lợi bảo hiểm cho khoảng thời gian tham gia BHXH đã hủy.
Trường hợp công ty cũ không thực hiện thủ tục xác nhận thời gian đóng BHXH/ chốt sổ BHXH người lao động có thể làm đơn khiếu nại theo quy định tại Điều 15 Nghị định 24/2018/NĐ-CP. Thời hạn giải quyết không quá 30 ngày kể từ ngày thụ lý đối với các vụ việc thông thường và không quá 60 ngày đối với vụ việc đặc biệt.
Nếu quá thời hạn giải quyết nêu trên mà không được giải quyết hoặc người lao động không đồng ý với quyết định được đưa ra thì có thể khiếu nại lần hai đến Chánh Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, nơi người sử dụng lao động đặt trụ sở chính. Thời hạn giải quyết khiếu nại lần 02 đối với các vụ việc thông thường là 45 ngày kể từ ngày thụ lý, không quá 90 ngày đối với vụ việc đặc biệt.
Về phía công ty cũ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 01 – 20 triệu đồng (theo quy định tại khoản 2 Điều 12 Nghị định 12/2022/NĐ-CP). Do đó thông thường nếu người lao động đã có đơn khiếu nại gửi tòa án thì công ty cũ sẽ bắt buộc phải chốt sổ BHXH cho người lao động theo đúng quy định.
