Mang thai rồi mới đóng bảo hiểm xã hội có được hưởng thai sản?

Chào Luật sư. Tôi làm giáo viên dạy hợp đồng cho một trường tiểu học ở Hà Nội. Tuy nhiên, công ty không đóng bảo hiểm xã hội cho tôi. Hiện tại tôi phát hiện mình có thai 2 tuần. Vậy bây giờ tôi mới đóng bảo hiểm thì có được hưởng chế độ thai sản không? Mang thai rồi mới đóng bảo hiểm xã hội có được hưởng thai sản? Cách đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện như thế nào. Xin Luật sư giải đáp giúp tôi. Tôi xin cảm ơn.

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến chúng tôi. Luật sư 247 xin phép giải đáp thắc mắc của bạn như sau:

Căn cứ pháp lý

• Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014
• Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg

Nội dung tư vấn

Bảo hiểm xã hội là gì?

Dưới góc độ tài chính: BHXH là kỹ thuật chia sẻ rủi ro và tài chính giữa những người tham gia bảo hiểm theo quy định cả pháp luật.

Từ góc độ chính sách xã hội: BHXH là một chính sách xã hội nhằm đảm bảo đời sống vật chất cho NLĐ khi họ không may gặp phải các rủi ro xã hội; nhằm góp phần đảm bảo an toàn xã hội.

Từ góc độ pháp luật: BHXH là tổng hợp các quy định của Nhà nước điều chỉnh các quan hệ kinh tế – xã hội hình thành trong lĩnh vực đảm bảo thu nhập nhằm ổn định đời sống cho NLĐ và gia đình họ trong trường hợp gặp phải rủi ro; biến cố trong quá trình lao động hoặc khi già yếu không còn khả năng lao động.

Xem thêm: Những thông tin cần biết về bảo hiểm xã hội mới nhất hiện nay

Chế độ thai sản là gì?

Chế độ thai sản là quyền lợi mà người lao động nữ mang thai, sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi được hưởng khi tham gia đủ thời gian bảo hiểm xã hội nhất định

Mang thai rồi mới đóng bảo hiểm xã hội có được hưởng thai sản?

Theo quy định tại Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động từ đủ 01 tháng trở lên là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Do đó, lao động nữ mang thai cũng sẽ được tham gia BHXH bắt buộc nếu làm việc theo hợp đồng lao động từ 01 tháng trở lên.

Người lao động sẽ được hưởng các chế độ của BHXH, trong đó có chế độ thai sản. Tuy nhiên, để được hưởng chế độ thai sản, lao động nữ sinh con phải đảm bảo điều kiện tại Điều 31 Luật BHXH năm 2014:

“1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

…

b) Lao động nữ sinh con;…

2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.“

Chu kỳ mang thai của phụ nữ sẽ rơi vào khoảng 09 tháng, do đó, nếu lao động nữ mang thai đáp ứng được điều kiện đóng bảo hiểm xã hội 06 tháng liên tục, thì bạn sẽ được hưởng chế độ thai sản.

Lao động nữ được hưởng chế độ thai sản như thế nào?

Trợ cấp thai sản một lần khi sinh con

Khoản trợ cấp một lần khi sinh con được quy định tại Điều 38 của Luật Bảo hiểm xã hội, cụ thể:

“Lao động nữ sinh con được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con.

Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì cha được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con.”

Như vậy, trợ cấp một lần khi sinh con sẽ căn cứ vào tiền lương cơ sở. Cụ thể, hiện tại mức lương cơ sở đang ở mức là 1.490.000 đồng/tháng.

Trợ cấp thai sản trong thời gian nghỉ sinh con

Lao động nữ khi sinh con sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Cụ thể, theo Điều 39 của Luật Bảo hiểm xã hội quy định:

“Mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ sinh con mỗi tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.”

Nếu trường hợp lao động nữ chưa tham gia BHXH đủ 6 tháng thì mức hưởng sẽ tính theo bình quân tiền lương các tháng đã đóng BHXH.

Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau sinh con

Dưỡng sức là chế độ đặc biệt nếu lao động nữ sau sinh con vẫn chưa hoàn toàn hồi phục sức khỏe. Thời gian nghỉ dưỡng sức được quy định tại Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội:

• Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;
• Tối đa 07 ngày đối với lao động nữ sinh mổ;
• Tối đa 05 ngày đối với các trường hợp khác.
• Thời gian này bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
• Trong những ngày nghỉ dưỡng sức, lao động nữ được hưởng tiền trợ cấp với mức mỗi ngày bằng 30% lương cơ sở.

Xem thêm: Lao động nữ thôi việc trước khi sinh con có được hưởng chế độ thai sản?

Thủ tục và hồ sơ đăng ký hưởng bảo hiểm thai sản

Theo quy định tại điều 101của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì hồ sơ hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ sinh con bao gồm:

• Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con;
• Bản sao giấy chứng tử của con trong trường hợp con chết; bản sao giấy chứng tử của mẹ trong trường hợp sau khi sinh con mà mẹ chết;
• Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh; chữa bệnh có thẩm quyền về tình trạng người mẹ sau khi sinh con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con;
• Trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ trong trường hợp con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh;
• Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc lao động nữ phải nghỉ việc để dưỡng thai đối với trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 31 của Luật BHXH năm 2014.

Trình tự thủ tục hưởng bảo hiểm thai sản

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ

Trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày người lao động trở lại làm việc (có thể trở lại trước hoặc sau khi hết thời gian nghỉ thai sản) người lao động có trách nhiệm nộp đầy đủ hồ sơ cho người sử dụng lao động để tiến hành thủ tục đăng ký hưởng bảo hiểm thai sản.

Trường hợp, người lao động nghỉ việc; thôi việc trước thời điểm sinh con; nhận nuôi con nuôi thì cần nộp hồ sơ và xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan BHXh nơi đăng ký hưởng chế độ thai sản. Trình tự thực hiện thủ tục hưởng bảo hiểm thai sản theo quy định.

Bước 2: Lập và nộp hồ sơ đăng ký hưởng bảo hiểm thai sản

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của người lao động; chủ sử dụng lao động có trách nhiệm lập hồ sơ nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bước 3: Giải quyết chế độ thai sản cho người lao động

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ do người dử dụng lao động (thường là công ty/doanh nghiệp, cơ quan nhà nước …). Cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết chế độ và chi trả tiền cho người lao động thông qua việc chuyển khoản qua tài khoản đóng bảo hiểm xã hội của người sử dụng lao động.

Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con; hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi phải giải quyết hoặc chi trả trực tiếp cho người lao động.

Lao động nam đóng bảo hiểm khi vợ sinh con có được hưởng chế độ thai sản không?

Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau:

• Được nghỉ 05 ngày làm việc;
• Được nghỉ 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật; sinh con dưới 32 tuần tuổi;
• Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc; từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;
• Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.
• Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.

Giải quyết vấn đề

Như vậy, lao động nữ mang thai đóng bảo hiểm vẫn có thể được nhận trợ cấp thai sản nếu như đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội.

Có thể bạn quan tâm

• Có được từ chối ký hợp đồng lao động với ứng viên trúng tuyển?
• Thử việc quá 01 lần đối với người lao động, doanh nghiệp có bị xử lý?
• Hưởng hỗ trợ Covid-19 có được trợ cấp thai sản nữa không?

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của chúng tôi về Mang thai rồi mới đóng bảo hiểm xã hội có được hưởng thai sản? Hi vọng bài viết hữu ích với bạn đọc. Nếu có bất kì thắc mắc nào cần được tư vấn thêm, vui lòng liên hệ Luật sư 247: 0833.102.102.

Câu hỏi thường gặp