Thưa luật sư! Tôi có theo dõi và nhận thấy: Gần đây trên mạng xã hội đã gây xôn xao với sự việc; cơ sở “Tịnh thất bồng lai”(nay đổi tên thành “Thiền am bên bờ vũ trụ”); đã có nhiều dấu hiệu thực hiện hành vi lợi dụng danh nghĩa nuôi trẻ em mồ côi để trục lợi; có hành vi lừa dối để nhận tiền tài trợ từ các nhà hảo tâm. Theo như bước đầu xác minh; công an tỉnh Long An xác minh “Tịnh thất bồng lai” không phải là 1 cơ sở tôn giáo; không phải là nơi nhận nuôi trẻ em cỡ nhỡ như tự giới thiệu; mà thực chất là 1 ngôi nhà chung;…
Vậy hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo trục lợi bị xử lý như nào? Tôi rất mong được luật sư tư vấn. Tôi xin chân thành cảm ơn.
Cảm ơn đã gửi câu hỏi cho chúng tôi! Luật sư 247 xin tư vấn về vấn đề Lợi dụng tín ngưỡng tôn giáo trục lợi bị xử lý như nào?
Căn cứ pháp lý
Bộ luật hình sự năm 2015 (Sửa đổi bổ sung năm 2017)
Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016
Nội dung tư vấn
Tín ngưỡng, tôn giáo là gì?
Căn cứ khoản 1 Điều 2 Luật tín ngưỡng, tôn giáo; Tín ngưỡng được hiểu là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục; tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.
Theo khoản 3 Điều 2 Luật tín ngưỡng, tôn giáo; Tôn giáo được hiểu là niềm tin của con người tồn tại với hệ thống quan niệm và hoạt động bao gồm đối tượng tôn thờ; giáo lý; giáo luật; lễ nghi và tổ chức.
Lợi dụng tín ngưỡng để trục lợi bị xử lý như thế nào?
Theo quy định pháp luật hiện hành; tổ chức; cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về tín ngưỡng; tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng; tôn giáo để trục lợi thì tùy theo tính chất; mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định.
Lưu ý cần phải phân biệt hành vi lợi dụng tín ngưỡng tôn giáo để trục lợi với hành vi lợi dụng mê tín dị đoan để trục lợi; đây là 2 hành vi khác nhau nhưng rất dễ nhầm lẫn; vì vậy cần phân biệt bởi lẽ việc xử phạt cũng như là cấu thành tội phạm của 2 hành vi là khác nhau.
Xử phạt hành chính
Theo Điều 5 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016 thì các hành vi liên quan đến tôn giáo; tín ngưỡng bị cấm thực hiện gồm:
- Phân biệt đối xử, kỳ thị vì lý do tín ngưỡng, tôn giáo.
- Ép buộc, mua chuộc hoặc cản trở người khác theo hoặc không theo tín ngưỡng, tôn giáo.
- Xúc phạm tín ngưỡng, tôn giáo.
- Hoạt động tín ngưỡng; hoạt động tôn giáo: Xâm phạm quốc phòng, an ninh, chủ quyền quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, môi trường; Xâm hại đạo đức xã hội; xâm phạm thân thể, sức khỏe, tính mạng, tài sản; xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác; Cản trở việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân; Chia rẽ dân tộc; chia rẽ tôn giáo; chia rẽ người theo tín ngưỡng, tôn giáo với người không theo tín ngưỡng, tôn giáo, giữa những người theo các tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau.
Theo điểm g, khoản 3 Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP; thì cá nhân, tổ chức nào có hành vi “Lợi dụng quyền tự do dân chủ, tự do tín ngưỡng để lôi kéo, kích động người khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” sẽ bị phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 3 triệu đồng.
Xử lý hình sự
Nếu hành vi vi phạm quy định pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo gây hậu quả nghiêm trọng; thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” quy định tại Điều 331 Bộ luật Hình sự.
Khung 1:
Phạt cảnh cáo; phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm; đối với trường hợp lợi dụng các quyền tự do ngôn luận; tự do báo chí; tự do tín ngưỡng; tôn giáo; tự do hội họp; lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước; quyền; lợi ích hợp pháp của tổ chức; cá nhân.
Khung 2:
Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm; đối với các trường hợp phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh; trật tự; an toàn xã hội.
Dấu hiệu pháp lý tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân
Chủ thể
Chủ thể của tội lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước là người có năng lực TNHS và đạt độ tuổi luật định.
Khách thể
Tội phạm này vi phạm các quy định của Nhà nước về thực hiện các quyền tự do dân chủ, xâm hại lợi ích của Nhà nước, lợi ích hợp pháp của tổ chức, của công dân.
Mặt chủ quan
Tội phạm này được thực hiện do lỗi cố ý. Nội dung lỗi cố ý thể hiện ở chỗ khi thực hiện hành vi trên người thực hiện biết hành vi của mình là trái pháp luật trái với quy định về hành nghề có liên quan đến quyền; nhưng vẫn mong muốn và thực hiện hành vi.
Mặt khách quan
Tội phạm này thể hiện ở hành vi lợi dụng các quyền tự do dân chủ của công dân xâm phạm lợi ích của Nhà nước; của tổ chức xã hội; của công dân. Các quyền tự do dân chủ bị lợi dụng là các quyền tự do ngôn luận; tự do báo chí; tự do tín ngưỡng, tôn giáo; tự do hội họp; lập hội và các quyền tự do dân chủ khác.
Ví dụ : lợi dụng quyền tự do báo chí để tung tin thất thiệt, thông tin không chính xác, chưa được xác minh đầy đủ; lợi dụng tín ngưỡng; tôn giáo để kêu gọi các nhà hảo tâm đóng góp tiền của xây dựng cơ sở tín ngưỡng; tôn giáo;…
Hành vi lợi dụng các quyền nói trên được thực hiện với nhiều thủ đoạn khác nhau như : sử dụng không đúng các quyền trên; sử dụng quyền khi không đảm bảo các điều kiện cần có; sử dụng trong phạm vi quyền nhưng nhằm mục đích hạ thấp quyền, bôi nhọ quyền; làm giảm uy tín của cơ quan Nhà nước; tổ chức xã hội và nhân dân; mặc dù có thể chưa nhằm vào một chủ thể xác định nào đó.
Có thể bạn quan tâm
- Lợi dụng trẻ em khuyết tật để trục lợi bị xử lý như thế nào?
- Làm nhục người khác trên facebook bị truy cứu trách nhiệm hình sự không
- Tội rủ rê trẻ em sẽ bị xử phạt như thế nào?
Như vậy; đối với hành vi lợi dụng tín ngưỡng tôn giáo để trục lợi cá nhân; tùy vào mức độ nghiêm trọng mà hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự theo quy định.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về vấn đề Lợi dụng tín ngưỡng tôn giáo trục lợi bị xử lý như nào? Hy vọng bài viết hữu ích với bạn đọc. Nếu có vấn đề pháp lý cần giải đáp, vui lòng liên hệ Luật sư 247: 0833.102.102
Câu hỏi thường gặp
Theo khoản 4 Điều 2 Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016; Cơ sở tín ngưỡng là nơi thực hiện hoạt động tín ngưỡng của cộng đồng như đình; đền; miếu; nhà thờ dòng họ và những cơ sở tương tự khác.
Theo khoản 12 Điều 2 Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016; Tổ chức tôn giáo là tập hợp tín đồ; chức sắc; chức việc; nhà tu hành của một tôn giáo; được tổ chức theo một cơ cấu nhất định; được Nhà nước công nhận; nhằm thực hiện các hoạt động tôn giáo.
1. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi dụ dỗ, lôi kéo, ép buộc trẻ em bỏ nhà đi lang thang dưới mọi hình thức.
2. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Cha, mẹ, người giám hộ ép buộc trẻ em đi lang thang kiếm sống;
b) Lợi dụng trẻ em đi lang thang để trục lợi.
3. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm tại Điểm b Khoản 2 Điều này.
