Tình trạng gần đây trên các phương tiện truyền thông thường xuyên đề cập đến các vụ việc hiếp dâm, giết người… Trong đó, đối tượng phạm tội hiếp dâm ngày càng gia tăng và manh động. Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999 thì yếu tố bắt buộc để chứng minh một người phạm tội hiếp dâm là thực hiện việc “giao cấu” với nạn nhân. Vậy theo quy định của BLHS 2015 hiện hành, khi nào thì cấu thành tội hiếp dâm? Khi nào không giao cấu mà vẫn phạm tội hiếp dâm?
Hãy cùng Luật sư 247 tìm hiểu về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Thế nào là hành vi hiếp dâm?
Hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực; hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.
– Hành vi dùng vũ lực: Dùng sức mạnh làm nạn nhân không thể kháng cự; và chống trả được sự giao cấu như: Đè ngã, giữ chân tay, ép vào góc….
– Hành vi đe dọa dùng vũ lực: Là làm cho ý chí của nạn nhân bị tê liệt buộc phải giao cấu như dọa giết, dọa gây thương tích,…
– Tình trạng không thể kháng cự được của nạn nhân; Là lợi dụng việc nạn nhân lâm vào tình trạng không thể chống cự, tự vệ như: Bị uống thuốc ngủ, bị chuốc thuốc mê, Bị bệnh,…
Các thủ đoạn khác nhằm giao cấu trái ý muốn của người bị hại.
Cấu thành tội hiếp dâm
Mặt khách quan
Hành vi khách quan của tội phạm bao gồm: Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực; hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân; hoặc thủ đoạn khác giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân.
– Hành vi dùng vũ lực: Là hành vi dùng sức mạnh về thể chất, cơ thể nhằm làm mất hoặc hạn chế khả năng phòng vệ, tự vệ, chống trả của nạn nhân.
– Hành vi đe dọa dùng vũ lực: Là hành vi dùng lời nói, động tác, cử chỉ nhưng chưa có hành động tác động trực tiếp vào người nạn nhân.
– Lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân: Là những trường hợp như nạn nhân đi một mình ở chỗ vắng, sức khỏe nạn nhân đang suy yếu, hoặc đang trong tình trạng khác mà không thể tự vệ…
– Dùng thủ đoạn khác :Là những trường hợp người phạm tội dùng thuốc mê, thuốc kích dục, say rượu hoặc các chất kích thích khác làm cho nạn nhân hạn chế hoặc mất khả năng chống cự.
– Giao cấu trái ý muốn của nạn nhân: Là việc thực hiện hành vi giao cấu; nhưng không được sự đồng ý của nạn nhân.
– Nếu người phạm tội mới thực hiện hành vi dùng bạo lực, đe dọa dùng bạo lực; hoặc sử dụng các thủ đoạn khác để giao cấu trái ý muốn của nạn nhân; nhưng chưa kịp giao cấu vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội đã bị ngăn chặn; thì phạm tội chưa đạt và họ vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm.
– Nếu người phạm tội tự ý nửa chừng chấm dứt tội phạm; thì họ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm; nhưng có thể bị truy cứu về các tội khác (nếu có đủ các yếu tố cấu thành) như: Làm nhục người khác; cố ý gây thương tích,..
Mặt chủ quan
Hành vi phạm tội của người phạm tội là lỗi cố ý.
Mặt khách thể
Tội hiếp dâm xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người.
Mặt chủ thể
Bất kỳ ai có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự.
Khi nào không giao cấu mà vẫn phạm tội hiếp dâm?
Theo điều 141 Bộ luật Hình sự năm 2015, người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân thì phạm tội Hiếp dâm.
Trường hợp nạn nhân dưới 16 tuổi thì phạm tội Hiếp dâm người dưới 16 tuổi, theo điều 142 Bộ luật Hình sự.
Căn cứ quy định nêu trên; trong trường hợp thủ phạm không giao cấu với nạn nhân; mà thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân; vẫn cấu thành tội danh nêu trên.
Nhiều người nhầm tưởng giao cấu với quan hệ tình dục là một; thực tế đây là hai khái niệm khác nhau (giao cấu là một trong các hình thức của quan hệ tình dục); theo điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP, Hội đồng thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao.
Người bị hại có yêu cầu mới xử tội hiếp dâm?
Theo Điều 141 (Tội Hiếp dâm); người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực; hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân; hoặc thủ đoạn khác giao cấu; hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân; thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm. Cũng như BLHS 1999, bất kể người nào (không phân biệt là nam hay nữ) mà có hành vi vi phạm nêu trên đều bị xử lý về tội hiếp dâm.
Điểm mới của BLHS 2015 là không nhất thiết phải là giao cấu trái ý muốn với nạn nhân mới bị phạm tội; mà thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác (không giao cấu) trái với ý muốn của nạn nhân cũng cấu thành tội hiếp dâm.
Tuy nhiên, khoản 1, Điều 141 bắt buộc phải có yêu cầu khởi tố của người bị hại; thì các cơ quan tiến hành tố tụng mới thụ lý giải quyết. Khi thực hiện quyền yêu cầu khởi tố; người bị hại cần cung cấp các chứng cứ chứng minh cho yêu cầu của mình.
Mời bạn xem thêm bài viết:
- Giao cấu với người dưới 16 không biết có phạm luật?
- Phân biệt dễ hiểu hành vi hiếp dâm và hành vi cưỡng dâm
Liên hệ Luật sư
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật sư 247 về Khi nào không giao cấu mà vẫn phạm tội hiếp dâm?
Hi vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho bạn đọc.
Nếu có bất kì thắc mắc nào về thủ tục pháp lý có liên quan. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi: 0833.102.102.
Câu hỏi thường gặp
Khoản 3 điều 145 quy định về khoản tăng nặng hơn với 2 trường hợp được liệt kê, khung hình phạt cho người thực hiện hành vi gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội là tù từ 07 năm đến 15 năm.
Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì người phạm tội sẽ bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Căn cứ Điều 141 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 đây là cấu thành tội phạm hình thức vì: Việc xây dựng loại tội có cấu thành tội phạm cơ bản là cấu thành hình thức là xuất phát từ cơ sở khách quan sau: Nếu riêng hành vi nguy hiểm cho xã hội đã thể hiện được đầy đủ tính nguy hiểm của tội phạm hoặc hậu quả nguy hiểm cho xã hội là hậu quả khó xác định thì cấu thành tội phạm thường đước xây dựng là hình thức.
