Hiếp dâm không thành có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

T ình trạng gần đây trên các phương tiện truyền thông thường xuyên đề cập đến các vụ việc hiếp dâm, giết người… Trong đó, đối tượng phạm tội hiếp dâm ngày càng gia tăng và manh động. Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999 thì yếu tố bắt buộc để chứng minh một người phạm tội hiếp dâm là thực hiện việc “giao cấu” với nạn nhân. Vậy theo quy định của BLHS 2015 hiện hành hiếp dâm không thành có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? Luật sư X mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn quy định pháp luật về nội dung nêu trên

Căn cứ pháp lý

Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017

Hiếp dâm là gì?

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 141 Bộ luật Hình sự 2015, hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân. Trong đó, theo giải thích tại Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP, giao cấu là hành vi xâm nhập của bộ phận sinh dục nam vào bộ phận sinh dục nữ, với bất kỳ mức độ xâm nhập nào.

Giao cấu với người dưới 10 tuổi được xác định là đã thực hiện không phụ thuộc vào việc đã xâm nhập hay chưa xâm nhập.

Còn quan hệ tình dục khác là hành vi của những người cùng giới tính hay khác giới tính sử dụng bộ phận sinh dục nam, bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi…), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, miệng, hậu môn của người khác với bất kỳ mức độ xâm nhập nào, bao gồm một trong các hành vi:

– Đưa bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào miệng, hậu môn của người khác;

– Dùng bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi…), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, hậu môn của người khác.

Như vậy, đối với tội hiếp dâm, nếu giao cấu hoặc quan hệ tình dục khác bằng cách dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân thì được coi là tội phạm hoàn thành.

Mức phạt cơ bản của tội này là phạt tù từ 02 – 07 năm, trường hợp tăng nặng có thể thể phạt tù lên đến 20 năm, tù chung thân hoặc thậm chí là tử hình (theo Điều 141 Bộ luật Hính sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017). Cụ thể:

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

c) Nhiều người hiếp một người;

d) Phạm tội 02 lần trở lên;

đ) Đối với 02 người trở lên;

e) Có tính chất loạn luân;

g) Làm nạn nhân có thai;

h) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

i) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

c) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm. 

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Hiếp dâm không thành có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Hiếp dâm không thành là trường hợp phạm tội chưa đạt của Tội hiếp dâm. Cụ thể, Điều 15 Bộ luật Hình sự quy định:

Phạm tội chưa đạt là cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội.

Người phạm tội chưa đạt phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt.

Theo quy định trên có thể hiểu, hiếp dâm không thành là việc một người có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân nhưng chưa thực hiện được mục đích cuối cùng là giao cấu hoặc quan hệ tình dục khác vì những nguyên nhân ngoài ý muốn.

Đối với hành vi hiếp dâm không thành, người thực hiện vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về Tội hiếp dâm. Theo đó, Điều 57 Bộ luật Hình sự có quy định:

1. Đối với hành vi chuẩn bị phạm tội và hành vi phạm tội chưa đạt, hình phạt được quyết định theo các điều của Bộ luật này về các tội phạm tương ứng tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, mức độ thực hiện ý định phạm tội và những tình tiết khác khiến cho tội phạm không thực hiện được đến cùng.

2. Đối với trường hợp chuẩn bị phạm tội, hình phạt được quyết định trong phạm vi khung hình phạt được quy định trong các điều luật cụ thể.

3. Đối với trường hợp phạm tội chưa đạt, nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

Dựa theo quy định trên cũng như quy định về Tội hiếp dâm tại Điều 141, người thực hiện hành vi hiếp dâm không thành sẽ bị áp dụng mức phạt không quá ¾ mức phạt tù theo quy định, nếu thuộc trường hợp tăng nặng thì mức phạt tù áp dụng không quá 20 năm.

Mời bạn xem thêm bài viết:

• Giao cấu với người dưới 16 không biết có phạm luật?
• Phân biệt dễ hiểu hành vi hiếp dâm và hành vi cưỡng dâm
• Hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi bị xử lý như thế nào theo quy định

Liên hệ Luật sư

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật sư X về “Hiếp dâm không thành có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?”

Hi vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho bạn đọc.

Nếu có bất kì thắc mắc nào về thủ tục pháp lý có liên quan. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi: 0833.102.102.

Câu hỏi thường gặp