Nghị quyết 18-NQ/TW, Ban Chấp hành Trung Ương chủ trương hoàn thiện những thế chế, chính sách quản lý và sử dụng đất đồng bộ với thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Theo chủ trương đó, dự thảo Luật Đất đai sửa đổi đã không còn đề cập đến quy định về khung giá đất, tuy nhiên Chính phủ quy định việc xã định mức ổn định của giá đất trong thời gian 5 năm và không vượt quá 20% so với kỳ trước đó tại địa phương. Vấn đề bỏ khung giá đất nhận được sự quan tâm lớn của dư luận, đối với những người có nhiều đất. Vậy khi bỏ khung giá đất người dân được lợi gì? Việc bỏ khung giá đất tác động gì đến thị trường địa ốc? Bạn hãy cùng Luật sư 247 tìm hiểu về vấn đề này tại nội dung bài viết dưới đây nhé!
Căn cứ pháp lý
- Luật Đất đai năm 2013
- Nghị quyết 18-NQ/TW
Khái quát chung về khung giá đất
Khu giá đất là giá đất mà Nhà nước quy định, khung giá đất và bảng giá đất được ban hành định kỳ 5 năm một lần tùy từng loại đất theo từng vùng và được công bố vào ngày 1/1 của năm đầu kỳ. Trong thời gian quy định trên giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá tối đa hoặc giảm 20% so với giá tối thiểu trong khung giá đất.
Đây cũng là cơ sở để các tỉnh/thành phố điều chỉnh khung giá đất ở địa phương mình sao cho phù hợp và không được thấp hơn giá đất trong bảng giát đất, áp dụng giá đất được sử dụng trong trong việc áp dụng để tính tiền sử dụng đất khi công nhận quyền sử dụng đất đối với cá nhân, hộ gia đình; tính các loiaj thuế liên quan đến đất đai; tính phí, lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai; tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tính tiền bồi thường cho nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai. Khung giá đất được đặt ra nhằm mục đích quản lý giá đất trên toàn thị trường. Trong khung đó có giá tối thiểu và giá cả tối đa, buộc các địa phương không được quy định giá đất ngoài khung. Trong trường hợp bảng giá đất, khung giá đất được áp dụng vào nhưng thấp, không sát giá chuyển nhượng thực tế trên thị trường thì sẽ áp dụng giá do UBND quyết định để tránh thất thoát, UBND sẽ cho ra một hệ số giữa giá quy định và quyết định để áp dụng chung
Bỏ khung giá đất người dân được lợi gì?
Trong số các điểm mới của dự thảo Luật Đất đai, việc bỏ khung giá đất là một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận. Đối với người dân, việc bỏ khung giá đất có thể giúp vấn đề bồi thường khi bị thu hồi đất được thỏa đáng hơn
Hiện nay, mức bồi thường thu hồi đất được tính trên bảng giá đất do các tỉnh, thành ban hành dựa trên khung giá đất. Vì thế, tiền bồi thường được cho là chưa tương xứng với giá thị trường dẫn đến tình trạng khiếu kiện, tranh chấp kéo dài. Việc giải phóng mặt bằng được thực hiện nhanh chóng và tiến độ của các dự án cũng đẩy nhanh hơn.
Việc bỏ khung giá đất cũng được các chuyên gia cho là sẽ giúp hạn chế hiện tượng đầu cơ đất đai. Bởi khi khung giá đất sát thị trường sẽ khiến thuế bất động sản, phí chuyển nhượng cao hơn…, làm giảm đi tính hấp dẫn của việc đầu tư vào đất đai. Người dân có nhu cầu mua nhà, đất để ở sẽ có cơ hội mua “đúng giá” hơn, tránh được tình trạng giới đầu cơ ôm đất thổi giá…
Hiện nay, dự thảo Luật Đất đai vẫn đang được tiếp tục lấy ý kiến và dự kiến sẽ được trình tại Kỳ họp thứ 4 (10/2022) và Kỳ họp thứ 5 (5/2023), thông qua tại Kỳ họp thứ 6 (10/2023).
Bỏ khung giá đất tác động gì đến thị trường địa ốc?
Bảng giá đất được sử dụng làm căn cứ tính tiền sử dụng đất; thuế sử dụng đất; phí và lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai; xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực đất đai; bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai. UBND cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể, làm căn cứ tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất; tiền sử dụng đất; tiền thuê đất.
Theo các chuyên gia, bỏ khung giá đất có thể thúc đẩy bất động sản minh bạch hơn, giá tài sản có thể cao hơn nhưng là giá trị thực tế (không phải là giá ảo) đồng thời quá trình sàng lọc của thị trường trở nên khốc liệt hơn.
Ông Huỳnh Phước Nghĩa, Chuyên gia tư vấn cấp cao Công ty Tư vấn kinh doanh hội nhập Toàn Cầu (GIBC) cho biết thị trường bất động sản có thể bước sang giai đoạn loại bỏ chênh lệch địa tô, hạn chế đầu cơ tràn lan và giảm thiểu các chủ đầu tư “tay không bắt giặc” nếu bỏ khung giá đất.
Theo ông Nghĩa, tác động của việc bỏ khung giá đất đối với các doanh nghiệp bất động sản sẽ ảnh hưởng lớn đến cục diện thị trường địa ốc. Cụ thể, doanh nghiệp đền bù giải phóng mặt bằng theo giá thị trường, về lý thuyết có thể thúc đẩy tiến độ tạo lập quỹ đất nhanh hơn, nhưng chi phí sẽ đắt đỏ hơn.
Chi phí đầu vào cao, tức các chủ đầu tư phải bỏ ra dòng vốn nhiều hơn so với trước đây mới phát triển được dự án, điều này trực tiếp loại bỏ chủ đầu tư yếu kém ra khỏi thị trường. Chi phí đầu vào cao nên chắc chắn giá thành phẩm cũng cao. Tuy nhiên, giá quá cao sẽ bán ế, vì vậy chủ đầu tư cần phải phân cấp sản phẩm linh hoạt sao cho vừa có lãi, vừa có thanh khoản.
Kịch bản này đòi hỏi các doanh nghiệp bất động sản phải có tiềm lực tài chính vững mạnh mới đủ khả năng thực hiện các bước tạo lập quỹ đất, hoàn tất pháp lý, tiến hành xây dựng và bán sản phẩm ra thị trường. Từ đó, chỉ có doanh nghiệp trường vốn mới kinh doanh bất động sản được, triệt tiêu việc chủ đầu tư theo kiểu vốn ít, vay nhiều để cầm cự, hưởng lợi từ chênh lệch địa tô (bồi thường thấp bán dự án thành phẩm giá cao).
Ông Nghĩa phân tích, ở khía cạnh thị trường vốn dành cho bất động sản cũng sẽ có nhiều chuyển biến tích cực nếu bỏ khung giá đất vì hướng đi này sẽ hỗ trợ các ngân hàng thẩm định năng lực các chủ đầu tư phát triển dự án sát với thực tiễn hơn. Từ đó, việc cho vay không bị méo mó vì kỳ vọng vào chênh lệch địa tô. Cơ chế một giá cũng giảm thiểu các tư duy lợi dụng đòn bẩy tài chính để đầu tư địa ốc, giúp hạn chế được nợ xấu cho hệ thống ngân hàng (hiện nay nợ xấu tại các nhà băng nhiều nhất vẫn là tài sản thế chấp bất động sản).
Doanh nghiệp bất động sản sẽ phải thay đổi tư duy, thay đổi cả cách đầu tư, cách phát triển sản phẩm khi cơ chế bỏ khung giá đất được vận hành. “Các chủ đầu tư sẽ hướng tới giai đoạn cạnh tranh bằng cách tạo ra giá trị tài sản khác biệt, sáng tạo chứ không thể trông chờ vào chênh lệch địa tô và xây dựng các khối bê tông na ná nhau như mấy thập kỷ qua”, ông Nghĩa dự báo.
Đồng tình với ông Nghĩa, một chuyên gia nghiên cứu thị trường bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh hơn hai thập niên qua cho biết, điểm tích cực lớn nhất với thị trường khi bỏ khung giá đất chính là bổ sung phương pháp định giá đất cho phù hợp thị trường, tránh các trường hợp ôm đất đầu cơ tràn lan như hiện nay.
Ông dự báo, giá bán bất động sản có thể tăng lên khi bỏ khung giá đất nhưng tác động này không ảo như các cơn sốt đất. Giá bất động sản tăng khi bỏ khung giá đất giúp đưa tài sản về đúng với giá trị thật, người bán và người mua minh bạch, Nhà nước cũng dễ giám sát thị trường hơn.
Diễn biến này còn khiến quy mô thị trường đầu tư thứ cấp đang rất nóng trong những thập kỷ qua bước vào giai đoạn điều chỉnh hoặc giảm sút. Trước nay nhiều nhà đầu tư thứ cấp ồ ạt đổ tiền vào nhà đất vì kỳ vọng mua thấp bán cao. “Nếu giá đã cao ngay từ đầu và là giá bền vững, giới đầu cơ sẽ ngưng xuống tiền do biên độ lợi nhuận khó đạt được như kỳ vọng”, ông nhấn mạnh.
Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường, đánh giá khung giá đất tồn tại cả quãng thời gian 20 năm vừa qua không giúp ích gì cho thị trường. Cách quản lý trước đây là đưa ra khung theo kiểu có giá trần, giá sàn, và bị giới hạn trong mức trần – sàn này. Đến lúc khung thấp quá lại chấp nhận có thể vượt giá trần khoảng 20%, thấp hơn giá sàn 20%. Nhưng khống chế giá trần và giá sàn kiểu này cuối cùng khung giá đất vẫn còn thấp hơn thị trường rất nhiều.
Chính vì vậy, ông Võ cho rằng bỏ khung giá đất là cần thiết. Theo đó, cần hướng đến quy tắc ai lập bảng giá đất, người đó phải chịu trách nhiệm theo kiểu quản lý hành chính, có thanh tra, kiểm tra, có giám sát. Khái niệm giá thị trường cũng cần được nhìn nhận là mức giá đã giao dịch đủ độ tin cậy. Điều quan trọng là phải nắm được giá đất thể hiện trên các hợp đồng chuyển nhượng. Trước nay rất khó biết được con số này vì giá trên các hợp đồng thường biểu thị không đúng với thị trường (ghi thấp hơn) để tránh thuế nhưng khi bỏ khung giá đất có thể thay đổi cục diện này.
Ông Võ nhận định, sắp tới đây, bỏ khung giá đất và chuyển sang xác định giá đất phù hợp với giá phổ biến trên thị trường sẽ thúc đẩy người dân không ghi giá đất giao dịch trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn thực tế để né thuế nữa. Từ đó loại bỏ dần vấn nạn tồn tại song song 2 giá đất trong giao dịch (một giá cao để mua bán, một giá thấp để làm căn cứ nộp thuế). Song, ông Võ đề xuất, để khuyến khích người dân làm điều này, cần bổ sung cơ chế giảm thuế chuyển nhượng bất động sản xuống, đừng để cao quá.
Mời bạn xem thêm bài viết:
- Thủ tục xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất
- Chi phí chuyển đổi mục đích sử dụng đất
- Quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu bị hạn chế khi nào?
Thông tin liên hệ:
Trên đây là nội dung liên quan đến vấn đề “Bỏ khung giá đất người dân được lợi gì?” Nếu quý khách hàng đang có bất kỳ băn khoăn hay thắc mắc đến việc tư vấn về Mức bồi thường thu hồi đất cần được giải đáp, các Luật sư, luật gia chuyên môn sẽ tư vấn, giúp đỡ tận tình, hãy gọi cho chúng tôi qua số hotline 0833102102 để được tư vấn nhanh chóng, hiệu quả.
Câu hỏi thường gặp:
Giá đất phổ biến trên thị trường là mức giá xuất hiện với tần suất nhiều nhất trong các giao dịch đã chuyển nhượng trên thị trường, trúng đấu giá quyền sử dụng đất, giá đất xác định từ chi phí, thu nhập của các thửa đất có cùng mục đích sử dụng tại một khu vực và trong một khoảng thời gian nhất định (khoản 3 Điều 3 Nghị định 44/2014/NĐ-CP).
Theo mục đích sử dụng đất hợp pháp tại thời điểm định giá;
Theo thời hạn sử dụng đất;
Phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường của loại đất có cùng mục đích sử dụng đã chuyển nhượng, giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất đối với những nơi có đấu giá quyền sử dụng đất hoặc thu nhập từ việc sử dụng đất;
Cùng một thời điểm, các thửa đất liền kề nhau có cùng mục đích sử dụng, khả năng sinh lợi, thu nhập từ việc sử dụng đất tương tự như nhau thì có mức giá như nhau.
Hiện nay Nhà nước không quy định về vấn đề này, giá đất theo thị trường là giá đất hình thành qua các hoạt động của thị trường, không phụ thuộc vào giá Nhà nước như giá do các bên thỏa thuận trong các giao dịch như chuyển nhượng, cho thuê….
