Xin chào luật sư. Tôi làm tại một doanh nghiệp với hợp đồng không xác định thời hạn. Ngày 26/6 vừa qua, do bố tôi phải phẫu thuật ung thư gấp, không có ai chăm sóc nên tôi làm đơn nghỉ phép từ 1 tuần để lo việc nhà nhưng giám đốc không đồng ý vì công việc đang cao điểm, thiếu nhân lực. Dù không được đồng ý nhưng tôi vẫn nghỉ và 5/7 đi làm trở lại. Giám đốc sau đó ra quyết định sa thải tôi với lý do tôi tự ý bỏ việc 5 ngày/tháng mà không có lý do chính đáng. Công ty yêu cầu muốn nghỉ phép, nhân viên phải báo trước ít nhất 3 ngày để công ty sắp xếp lao động thay thế. Xin hỏi quyết định sa thải trên của công ty đúng hay sai? Tôi nên làm gì trong trường hợp này?
Sa thải là một trong các hình thức xử lý kỷ luật nặng nhất với người lao động. Ngoài mất việc làm thì người lao động còn bị thiệt hại về quyền lợi khi bị sa thải. Do đó sa thải người lao động cần tuân thủ các quy định chặt chẽ về áp dụng cũng như thủ tục thực hiện. Vậy việc sa thải đối với người lao động được quy định như thế nào? Người sử dụng lao động sa thải người lao động trong trường hợp trên có đúng không? Để làm rõ vấn đề này, Luật sư 247 xin giới thiệu bài viết “Bị sa thải vì nghỉ chăm bố nằm viện có đúng không?”. Mời bạn đọc cùng tham khảo.
Căn cứ pháp lý
Quy định về việc áp dụng hình thức sa thải đối với người lao động
Sa thải là hình thức kỉ luật lao động dẫn đến quan hệ lao động của người lao động bị chấm dứt, người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Người sử dụng lao động có quyền áp dụng hình thức kỉ luật này khi người lao động có hành vi vi phạm kỉ luật lao động theo quy định. Hậu quả của việc sa thải là người lao động bị mất việc làm và có thể bị tước một số quyền lợi (như trợ cấp thôi việc).
Theo điều 124 Bộ luật Lao động, kỷ luật lao động gồm 4 các hình thức sau: khiển trách; kéo dài thời hạn nâng lương không quá 6 tháng; cách chức và sa thải.
Các trường hợp áp dụng
Sa thải là hình thức kỉ luật nghiêm khắc nhất đối với người lao động. Căn cứ Điều 125 Bộ luật lao động, sa thải được áp dụng trong các trường hợp sau:
1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý tại nơi làm việc;
2. Người lao động có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;
3. Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật. Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 126 của Bộ luật này;
4. Người lao động tự ý bỏ việc 5 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.
Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.”
Trường hợp ngoại lệ
Theo Khoản 4 Điều 125 Bộ luật lao động trường hợp người lao động tự ý bỏ việc nhưng có lý do chính đáng sẽ không bị áp dụng hình thức này.
Lý do chính đáng có thể hiểu như sau:
– Do thiên tai, hỏa hoạn mà người lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng không thể có mặt để làm việc;
– Bản thân, bố đẻ, mẹ đẻ, bố nuôi, mẹ nuôi, bố vợ, mẹ vợ, bố chồng, mẹ chồng, vợ hoặc chồng, con đẻ, con nuôi hợp pháp, đứa trẻ mà người lao động mang thai hộ đang nuôi theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình bị ốm có giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật.
Như vậy, đối chiếu với quy định nói trên, việc bạn xin nghỉ phép từ ngày 27/6 đến 4/7 nhưng không được doanh nghiệp chấp nhận mà sau đó vẫn nghỉ thì được xác định là tự ý bỏ việc. Tuy nhiên, viêc nghỉ việc này có lý do chính đáng (chăm sóc bố nằm viện) nên không thuộc trường hợp áp dụng hình thức sa thải.
Do đó công ty không thể sa thải bạn trong trường hợp này.
Trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật sa thải
Căn cứ theo Điều 70 Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định về thủ tục xử lý kỷ luật như sau:
Khi phát hiện người lao động có hành vi vi phạm kỷ luật lao động tại thời điểm xảy ra hành vi vi phạm, người sử dụng lao động tiến hành lập biên bản vi phạm và thông báo đến tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động là thành viên, người đại diện theo pháp luật của người lao động chưa đủ 15 tuổi để họ tham gia cuộc họp xử lý kỷ luật.
– Trong thời hiệu xử lý kỷ luật lao động người sử dụng lao động tiến hành họp xử lý kỷ luật lao động như sau:
+ Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở mà người lao động đang bị xử lý kỷ luật là thành viên;
+ Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc tổ chức đại diện người lao động bào chữa; trường hợp là người chưa đủ 15 tuổi thì phải có sự tham gia của người đại diện theo pháp luật;
+ Ít nhất 05 ngày làm việc trước ngày tiến hành họp xử lý kỷ luật lao động, người sử dụng lao động thông báo về nội dung, thời gian, địa điểm tiến hành cuộc họp xử lý kỷ luật lao động, họ tên người bị xử lý kỷ luật lao động, hành vi vi phạm bị xử lý kỷ luật lao động đến các thành phần phải tham dự họp, bảo đảm các thành phần này nhận được thông báo trước khi diễn ra cuộc họp;
+ Khi nhận được thông báo của người sử dụng lao động, các thành phần phải tham dự họp phải xác nhận tham dự cuộc họp với người sử dụng lao động. Trường hợp một trong các thành phần phải tham dự không thể tham dự họp theo thời gian, địa điểm đã thông báo thì người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận việc thay đổi thời gian, địa điểm họp; trường hợp hai bên không thỏa thuận được thì người sử dụng lao động quyết định thời gian, địa điểm họp;
+ Người sử dụng lao động tiến hành họp xử lý kỷ luật lao động theo thời gian, địa điểm đã thông báo. Trường hợp một trong các thành phần phải tham dự họp không xác nhận tham dự cuộc họp hoặc vắng mặt thì người sử dụng lao động vẫn tiến hành họp xử lý kỷ luật lao động.
– Nội dung cuộc họp xử lý kỷ luật lao động phải được lập thành biên bản, thông qua trước khi kết thúc cuộc họp và có chữ ký của người tham dự cuộc họp, trường hợp có người không ký vào biên bản thì người ghi biên bản nêu rõ họ tên, lý do không ký (nếu có) vào nội dung biên bản.
– Trong thời hiệu xử lý kỷ luật lao động, người có thẩm quyền xử lý kỷ luật lao động ban hành quyết định xử lý kỷ luật lao động và gửi đến các thành phần phải tham dự.
Bị công ty sa thải phải làm như thế nào?
Để giải quyết tranh chấp nói trên, tại cuộc họp xử lý kỷ luật lao động bạn phải trình bày về sự việc của bố bạn và cung cấp cho doanh nghiệp đầy đủ các tài liệu chứng minh việc bố bạn phải phẫu thuật là có thật (có xác nhận của cơ sở y tế nơi khám chữa). Trong quá trình trao đổi, thương lượng bạn nên có thái độ cầu thị, nêu rõ lý do nghỉ phép đột ngột là do bất khả kháng không còn cách nào khác.
Trường hợp thương lượng không đạt kết quả, bạn có thể gửi đơn đến Phòng lao động thương binh và xã hội ở địa phương nơi doanh nghiệp đóng trụ sở để được xem xét, hỗ trợ (thủ tục này không bắt buộc nên bạn có thể tùy ý lựa chọn). Sau khi nhận đơn, Phòng lao động thương binh và xã hội sẽ hòa giải giữa các bên để giải quyết tranh chấp.
Trường hợp bạn không gửi đơn như hướng dẫn nêu trên hoặc việc giải quyết của cơ quan chuyên trách không đạt kết quả thì có quyền khởi kiện vụ án tranh chấp lao động tại Tòa án dân dân có thẩm quyền.
Trách nhiệm của người sử dụng lao động sa thải nhân viên trái quy định?
Sau khi giải quyết khiếu nại hoặc tranh chấp lao động, nếu có kết luật người lao động bị kỷ luật lao động bằng hình thức sa thải trái pháp luật thì người sử dụng lao động có nghĩa vụ thực hiện các quy định các Khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 42 của Bộ luật Lao động.
Theo đó người sử dụng lao động có trách nhiệm sau:
– Buộc nhận người lao động trở lại làm việc, trả đủ tiền lương, tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong khoảng thời gian người lao động không được làm việc, và ít nhất là 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động
– Trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc, thì ngoài khoản tiền bồi thường nêu trên, người sử dụng lao động phải trả trợ cấp thôi việc cho người lao động theo quy định tại Điều 48 BLLĐ, cứ mỗi năm làm việc không đóng bảo hiểm thất nghiệp là nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động của 6 tháng liền kề trước khi chấm dứt hợp đồng lao động.
Thông tin liên hệ
Trên đây là tư vấn về “Bị sa thải vì nghỉ chăm bố nằm viện có đúng không?”. Nếu quý khách có nhu cầu xác nhận tình trạng độc thân; hoặc muốn sử dụng dịch vụ tạm ngừng kinh doanh của chúng tôi; mời quý khách hàng liên hệ đến hotline để được tiếp nhận.
Liên hệ hotline: 0833102102. Hoặc bạn có thể tham khảo thêm các kênh sau:
- FB: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Mời bạn xem thêm
- Xác định cha cho con ngoài giá thú khi cha không nhận con
- Thủ tục xác định cha mẹ con theo pháp luật mới nhất
- Thủ tục làm giấy khai sinh cho con khi không đăng ký kết hôn?
Câu hỏi thường gặp
Theo Điều 123 Bộ luật lao động quy định:
1. Thời hiệu xử lý kỷ luật lao động là 06 tháng kể từ ngày xảy ra hành vi vi phạm; trường hợp hành vi vi phạm liên quan trực tiếp đến tài chính, tài sản, tiết lộ bí mật công nghệ, bí mật kinh doanh của người sử dụng lao động thì thời hiệu xử lý kỷ luật lao động là 12 tháng.
2. Khi hết thời gian quy định tại khoản 4 Điều 122 của Bộ luật này, nếu hết thời hiệu hoặc còn thời hiệu nhưng không đủ 60 ngày thì được kéo dài thời hiệu để xử lý kỷ luật lao động nhưng không quá 60 ngày kể từ ngày hết thời gian nêu trên.
3. Người sử dụng lao động phải ban hành quyết định xử lý kỷ luật lao động trong thời hạn quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.
Theo Khoản 4 Điều 122 Bộ luật lao động quy định:
Không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian sau đây:
a) Nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động;
b) Đang bị tạm giữ, tạm giam;
c) Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 125 của Bộ luật này;
d) Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Căn cứ Điều 115 Bộ luật lao động:
Người lao động được nghỉ không hưởng lương 01 ngày và phải thông báo với người sử dụng lao động khi ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; cha hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn.
Ngoài ra người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không hưởng lương.
