Trong thời gian vừa qua; ồn ào về vấn đề nghệ sĩ huy động; kêu gọi từ thiện được mọi người đặc biệt quan tâm. Chúng ta không khó để bắt gặp những hình ảnh giải ngân hay sao kê;… Theo đó; đã có nhiều cư dân đồng thời cũng là những nhà hảo tâm đã lên tiếng; đặc biệt là có những đơn tố giác về vấn đề này. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP HCM đã tiếp nhận 6 đơn tố giác tội phạm của công dân liên quan huy động tiền từ thiện của một số nghệ sĩ. Vậy thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm được quy định như thế nào?
Mời bạn đọc cùng Luật sư 247 tìm hiểu về vấn đề Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm.
Căn cứ pháp lý
Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015.
Nội dung tư vấn
Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm được quy định tại Điều 146 Bộ luật tố tụng hình sự và quy định chi tiết tại Điều 5 Thông tư 28/2020/TT-BCA. Vậy trước tiên ta phải hiểu tố giác là gì? Tin báo tội phạm là gì?
Tố giác và tin báo tội phạm
Tố giác tội phạm là gì?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 144 Bộ luật tố tụng hình sự; Tố giác về tội phạm là việc cá nhân phát hiện và tố cáo hành vi có dấu hiệu tội phạm với cơ quan có thẩm quyền.
Tin báo tội phạm là gì?
Theo quy định tại khoản 2 Điều 144 Bộ luật tố tụng hình sự; Tin báo về tội phạm là thông tin về vụ việc có dấu hiệu tội phạm do cơ quan; tổ chức; cá nhân thông báo với cơ quan có thẩm quyền hoặc thông tin về tội phạm trên phương tiện thông tin đại chúng.
Các hình thức thực hiện
Tố giác, tin báo về tội phạm có thể bằng lời hoặc bằng văn bản. Có thể là:
- Trực tiếp tố giác và báo tin ( trình bày bằng lời nói với cơ quan có thẩm quyền hoặc trực tiếp gửi văn bản tố giác, tin báo)
- Tố giác, báo tin qua điện thoại.
- Tố giác, báo tin qua bưu điện.
- Thông tin về dấu hiệu tội phạm qua phương tiện thông tin đại chúng.
Đối với mỗi hình thức thì thủ tục tiếp nhận cũng có sự khác nhau.
Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm
Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm trực tiếp
Trường hợp cá nhân trực tiếp đến tố giác về tội phạm hoặc đại diện cơ quan, tổ chức trực tiếp đến báo tin về tội phạm.
Cán bộ tiếp nhận phải lập Biên bản tiếp nhận theo mẫu số 09;( ban hành kèm theo Thông tư số 61/2017/TT-BCA); có chữ ký hoặc điểm chỉ của người tố giác; báo tin và hướng dẫn họ viết đơn trình báo (có thể ghi âm, ghi hình có âm thanh việc tiếp nhận khi thấy cần thiết).
Trường hợp người tố giác; báo tin từ chối cung cấp thông tin cá nhân thì vẫn phải tiến hành tiếp nhận theo trình tự; thủ tục và ghi rõ lý do từ chối vào biên bản.
Trường hợp cá nhân, đại diện cơ quan, tổ chức trực tiếp đến gửi tố giác, tin báo về tội phạm bằng văn bản.
Cán bộ tiếp nhận phải viết Giấy biên nhận (02 bản) theo mẫu số 196 (ban hành kèm theo Thông tư số 61/2017); một bản kèm theo tố giác, tin báo về tội phạm; một bản giao cho người gửi tố giác, tin báo về tội phạm.
Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm qua điện thoại
Cán bộ tiếp nhận phải ghi chép vào sổ tiếp nhận đầy đủ các thông tin sau:
- Thời gian tiếp nhận thông tin, họ tên cán bộ tiếp nhận; họ tên, địa chỉ, số điện thoại, số chứng minh nhân dân (hoặc căn cước công dân), ngày, tháng, năm; đơn vị cấp của người tố giác, báo tin.
- Thời gian, địa điểm xảy ra vụ việc.
- Tóm tắt nội dung, diễn biến vụ việc.
- Các thông tin khác có liên quan (nếu có) như: họ tên, địa chỉ, đặc điểm nhận dạng của đối tượng; người làm chứng, bị hại; hướng bỏ trốn của đối tượng; công cụ, phương tiện phạm tội; hậu quả thiệt hại, những việc đã làm tại hiện trường khi phát hiện vụ việc …;
- Lý do người tố giác, báo tin biết được vụ việc đó, những ai cùng biết vụ việc đó.
Trường hợp người tố giác, báo tin từ chối cung cấp thông tin cá nhân; thì cán bộ tiếp nhận vẫn phải tiến hành tiếp nhận và ghi rõ lý do từ chối. Sau đó cán bộ tiếp nhận viết thành văn bản báo cáo lãnh đạo, chỉ huy để xử lý.
Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm qua bưu điện
Ngay sau khi tiếp nhận; cán bộ tiếp nhận phải tiến hành phân loại và báo cáo lãnh đạo; chỉ huy để xử lý hoặc chuyển đến bộ phận; đơn vị có chức năng tiếp nhận; phân loại; xử lý tố giác, tin báo về tội phạm để tiến hành phân loại; xử lý theo trình tự, thủ tục quy định.
Thủ tục tiếp nhận thông tin qua phương tiên thông tin đại chúng
Đối với thông tin về vụ việc có dấu hiệu tội phạm phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng; thì cán bộ được phân công phải tiếp nhận bằng cách sao chụp; ghi chép hoặc in bài viết ra giấy báo cáo lãnh đạo, chỉ huy để xử lý;
Đối với tin báo về tội phạm đã xác định được dấu hiệu tội phạm thuộc thẩm quyền điều tra của cơ quan nào thì cơ quan đó ghi nhận và giải quyết. Trường hợp chưa xác định được nơi xảy ra sự việc hoặc liên quan đến nhiều tỉnh; thành phố mà tin báo về tội phạm phản ánh; thì Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện nơi có trụ sở chính của phương tiện thông tin đại chúng đã đăng tải tin báo trên có trách nhiệm tiếp nhận, xử lý ban đầu.
Đối với thông tin về vụ việc có dấu hiệu tội phạm phản ánh trên báo nói; báo hình thì cán bộ tiếp nhận viết thành văn bản báo cáo lãnh đạo, chỉ huy để xử lý.
Tiếp nhận thông tin về vụ việc có dấu hiệu tội phạm qua hòm thư điện tử; thì cán bộ tiếp nhận có trách nhiệm in thư ra giấy hoặc viết nội dung đó thành văn bản báo cáo lãnh đạo, chỉ huy để xử lý.
Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm trong trường hợp đặc biệt
Người dưới 18 tuổi, người nước ngoài, dân tộc ít người trực tiếp tố giác, báo tin
Đối với trường hợp người dưới 18 tuổi (chưa thành niên, là người được giám hộ hoặc được đại diện) trực tiếp đến tố giác, báo tin về tội phạm thì cán bộ tiếp nhận phải lập biên bản tiếp nhận theo quy định. Tuy nhiên chú ý đến thái độ, biểu hiện tâm lý; khai thác thông tin về nhân thân, lai lịch, người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp của người dưới 18 tuổi và liên lạc mời họ nhanh chóng đến trụ sở làm việc để giám hộ. Trong trường hợp người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp không đến kịp; thì mời người chứng kiến hoặc ghi âm, ghi hình có âm thanh. Sau đó báo cáo lãnh đạo, chỉ huy để xử lý.
Đối với người nước ngoài, người dân tộc ít người; trực tiếp đến tố giác, báo tin về tội phạm không nói, viết được ngôn ngữ tiếng Việt; thì cán bộ tiếp nhận, căn cứ vào khả năng ngôn ngữ của mình để tiếp nhận hoặc kịp thời báo cáo lãnh đạo, chỉ huy để ra phương án xử lý.
Văn bản tố giác, báo tin khuyết danh
Đối với đơn, thư hoặc các hình thức văn bản khác; không ghi rõ tên tuổi, địa chỉ, không có chữ ký trực tiếp hoặc điểm chỉ của người tố giác, báo tin hoặc của người gửi đơn, thư; nhưng có nội dung rõ ràng về người có hành vi vi phạm pháp luật, có tài liệu, chứng cứ cụ thể về hành vi vi phạm pháp luật và có cơ sở để kiểm tra, xác minh, thì cán bộ tiếp nhận vẫn tiến hành tiếp nhận, phân loại, xử lý theo quy định.
Có thể bạn quan tâm
- Thế nào là không tố giác tội phạm
- Con trai không tố giác cha mình phạm tội có vi phạm pháp luật không?
- Bị người khác vu khống nên xử lý ra sao? Hình phạt về tội vu khống
Như vậy; tất cả các trường hợp tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm; cán bộ tiếp nhận phải ghi vào sổ tiếp nhận nguồn tin về tội phạm. Phải có trách nhiệm bảo quản; lưu giữ đồ vật; tài liệu có liên quan không để hư hỏng thất lạc; không làm thay đổi hình thức; nội dung văn bản tố giác, tin báo về tội phạm; đóng dấu, ghi rõ số, ngày, tháng, năm tiếp nhận và nhập vào phần mềm cơ sở dữ liệu (nếu có); để quản lý, theo dõi.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về “Thủ tục tiếp nhận tố giác và tin báo tội phạm”. Hy vọng bài viết hữu ích với bạn đọc! Mọi vấn đề pháp lý cần giải đáp vui lòng liên hệ Luật sư 247: 0833.102.102.
Câu hỏi thường gặp
Trường hợp phát hiện tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình thì Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra có trách nhiệm chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố kèm theo tài liệu có liên quan đã tiếp nhận cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.
Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố; Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải kiểm tra, xác minh và ra một trong các quyết định: Quyết định khởi tố vụ án hình sự; Quyết định không khởi tố vụ án hình sự; Quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.
Người không tố giác tội phạm có thể: Bị phạt cảnh cáo; Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm; Hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
