Luật đất đai năm 2013 ra đời có sự thay đổi đáng kể so với Luật đất đai năm 2003; nhằm đảm bảo tốt hơn quyền và lợi ích của người sử dụng đất. Điểm mới về thời hạn sử dụng đất được đánh giá là quan trọng và nổi bật. Vậy, sự thay đổi của vấn đề này như thế nào? Vì sao lại có sự thay đổi đó?
Hãy tham khảo bài viết dưới đây của Luật sư 247
Cơ sở pháp lý
- Luật đất đai năm 2003
- Luật đất đai năm 2013
Thời hạn sử dụng đất là gì?
Có thể hiểu đây là khoảng thời gian mà pháp luật cho phép các chủ thể sử dụng đất được quyền chiếm hữu và sử dụng một diện tích đất nhất định.
Với ý nghĩa quan trọng, Luật đất đai 2013 đã quy định về vấn đề này tại mục I chương 10 (chế độ sử dụng các loại đất) từ điều 125 đến điều 128. Có thể phân loại như sau:
- Thời hạn cứng: điều 125 và điều 126;
- Thời hạn mềm: điều 127 và điều 128.
Vậy điểm mới về thời hạn sử dụng đất trong Luật đất đai năm 2013 so với Luật đất đai 2003 như thế nào? Xin mời bạn đọc theo dõi phần dưới đây.
Sự thay đổi về thời hạn sử dụng đất trong Luật đất đai 2013
Bổ sung đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên vào nhóm đất sử dụng ổn định lâu dài
Điểm mới về thời hạn sử dụng đất trước hết là sự bổ sung loại đất.
Điều 66 luật đất đai 2003 quy định những loại đất được sử dụng ổn định lâu dài. Bao gồm: đất nông nghiệp do cộng đồng dân cư sử dụng; đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng.
Tuy nhiên, tại điều 125 luật đất đai năm 2013 đã bổ sung thêm loại đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên cũng thuộc nhóm các loại đất có thời hạn giao đất sử dụng ổn định lâu dài. Bởi lẽ xuất phát từ đặc tính của rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, rừng tự nhiên…là thời gian phát triển lâu; ngoài mục tiêu kinh tế còn nhằm bảo vệ đất, điều hòa khí hậu; bảo tồn nguồn sinh vật cũng như hạn chế các hiểm họa thiên tai (lũ lụt, sạt lở…). Cho nên việc duy trì ổn định loại đất này có vai trò quan trọng trong thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.
Tăng thời hạn sử dụng đất nông nghiệp
Nội dung
Luật đất đai năm 2003 quy định đối với các loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp, tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà pháp luật quy định thời hạn khác nhau. Theo đó, thời hạn đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối là 20 năm; đối với đất trồng cây lâu năm, đất rừng sản xuất là không quá 50 năm.
Cho đến luật đất đai năm 2013, quy định điều chỉnh thời hạn giao đất trong hạn mức sử dụng đất cho hộ gia đình; cá nhân lên 50 năm (hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì thời hạn là 50 năm; Hộ gia đình, cá nhân thuê đất nông nghiệp trong thời hạn không quá 50 năm); thống nhất cho các loại đất nông nghiệp để khuyến khích nông dân gắn bó hơn với đất đai và yên tâm đầu tư sản xuất.
Lý giải nguyên nhân
Có thể lý giải nguyên nhân của sự thay đổi này như sau:
- Một là, việc kéo dài thời hạn nhằm thể chế định hướng đổi mới chính sách; pháp luật về đất đai theo tinh thần Nghị quyết số 19-NQ/TW.
- Hai là, làm cho người nông dân gắn bó hơn với đồng ruộng; yên tâm đầu tư sản xuất, nâng cao hiệu quả sử dụng đất; đồng thời cũng phù hợp với mong muốn của người sử dụng đất.
- Ba là, việc kéo dài thời hạn giao đất nông nghiệp trồng cây hàng năm; nuôi trồng thủy sản; làm muối cho hộ gia đình, cá nhân lên 50 năm sẽ khắc phục được sự bất bình đẳng giữa thời hạn của nông dân với doanh nghiệp. Vì hiện nay doanh nghiệp được Nhà nước cho thuê đất để sản xuất kinh doanh nông nghiệp với thời hạn 50 năm. Đồng thời, thống nhất chung về thời hạn sử dụng cho mọi loại đất nông nghiệp.
- Bốn là, việc kéo dài thời hạn sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân không làm ảnh hưởng đến quyền định đoạt của Nhà nước. Người sử dụng đất phải sử dụng đất đúng mục đích; tuân thủ quy hoạch và chấp hành quyết định thu hồi đất khi Nhà nước cần sử dụng đất đó vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; để thực hiện các dự án phát triển kinh tế, xã hội quan trọng.
Bổ sung thời hạn đối với đất dự án kinh doanh nhà ở để bán; hoặc để bán kết hợp với cho thuê hoặc để cho thuê mua.
Đây cũng là Điểm mới quan trọng về thời hạn sử dụng đất.
Thời hạn đối với đất dự án kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp với cho thuê hoặc để cho thuê mua được quy định tại khoản 3 điều 126 Luật đất đai 2013. Quy định này xác định hai loại thời hạn:
Một là, thời hạn giao đất cho chủ đầu tư được xác định theo thời hạn của dự án. Quy định “mở” về thời hạn như vậy sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho chủ đầu tư trong thực hiện dự án kinh doanh và thu hồi vốn. Chủ đầu tư được thực hiện dự án trong một khoảng thời gian linh hoạt; tùy thuộc vào điều kiện hoặc tốc độ của dự án.
Hai là, người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất được sử dụng đất ổn định lâu dài. Mục đích của mua nhà ở thuộc dự án kinh doanh là nhằm mục đích để ở. Chính vì vậy, thời hạn sử dụng đất trong trường hợp này sẽ là ổn định lâu dài như quy định tại khoản 1 điều 125. Những quy định này đã góp phần hạn chế, ngăn chặn sự tùy tiện trong việc thu hồi đất từ phía cơ quan nhà nước; đồng thời khuyến khích và thúc đẩy đầu tư; đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế quốc dân.
Phân chia thời hạn sử dụng đất với tổ chức sự nghiệp công lập
Luật đất đai 2003 chỉ quy định chung tổ chức sự nghiệp được sử dụng đất ổn định, lâu dài. Tuy nhiên, luật đất đai 2013 đã phân chia về thời hạn như sau:
- Đối với tổ chức sự nghiệp công lập chưa tự chủ tài chính sử dụng đất để xây dựng công trình sự nghiệp; thì thời hạn sử dụng đất là ổn định lâu dài;
- Đối với trường hợp tổ chức sự nghiệp công lập tự chủ tài chính; thì thời hạn sử dụng đất thuê là không quá 70 năm.
Sở dĩ tổ chức sự nghiệp công lập tự chủ tài chính phải sử dụng đất có thời hạn vì đây cũng là một dạng kinh doanh; mục đích hoạt động vì lợi nhuận; là dịch vụ sự nghiệp công có điều kiện xã hội hóa cao; ngân sách nhà nước không hỗ trợ, giá dịch vụ sự nghiệp công xác định theo cơ chế thị trường. Quy định như vậy là cần thiết, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước và yêu cầu quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai.
Điểm mới về thời hạn sử dụng đất là vấn đề quan trọng. Những thay đổi này là cần thiết và phù hợp với thực tiễn nước ta.
Liên hệ
Hy vọng những thông tin Luật sư 247 cung cấp hữu ích với bạn đọc!
Để biết thêm thông tin chi tiết, tham khảo thêm dịch vụ tư vấn của Luật sư 247 hãy liên hệ 0833102102
- FaceBook: www.facebook.com/luatsux
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
- Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
“Đất có thời hạn sử dụng” là cách nói để xác định những mảnh đất mà người sử dụng đất chỉ được phép chiếm hữu và sử dụng diện tích đất này trong một thời hạn nhất định; theo nội dung quy định của pháp luật cũng như sự cho phép của Nhà nước khi thực hiện giao đất; cho thuê quyền sử dụng đất hoặc công nhận quyền sử dụng đất, hay thực hiện việc nhận chuyển quyền từ người khác trong quá trình sử dụng đất. Hết thời hạn này, có thể bị Nhà nước thu hồi hoặc được gia hạn để tiếp tục sử dụng.
Khoản 2 Điều 74 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định:
“Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp đang sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao; công nhận; nhận chuyển quyền sử dụng đất; khi hết thời hạn sử dụng đất thì được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định tại Khoản 1 Điều 126 và Khoản 3 Điều 210 của Luật Đất đai mà không phải làm thủ tục điều chỉnh thời hạn sử dụng đất“.
Đối với loại đất có quy định thời hạn là thời gian sử dụng đất còn lại của thời hạn sử dụng đất trước khi nhận chuyển quyền sử dụng đất. Người nhận chuyển quyền sử dụng đất đối với loại đất được sử dụng ổn định lâu dài thì được sử dụng đất ổn định lâu dài.
