Việt Nam có áp dụng hiệu lực hồi tố không?

Trong đời sống, đôi khi chúng ta nghe thấy cụm từ “hồi tố” . Hồi tố là một dạng hiệu lực pháp luật của văn bản quy phạm pháp luật. Trong đó, hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật được coi là tính bắt buộc thi hành của văn bản trong một giai đoạn nhất định, trên một không gian nhất định và với những chủ thể pháp luật nhất định. Vậy Việt Nam có áp dụng hiệu lực hồi tố không? Hãy cùng Luật sư X tìm hiểu nhé

Căn cứ pháp lý

• Bộ luật hình sự 2015
• Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật
• Nghị quyết 103/2015/QH13

Việt Nam có áp dụng hiệu lực hồi tố không?

Thông thường, hành vi pháp lý diễn ra trong thời gian nào thì sẽ chịu sự điều chỉnh của văn bản quy phạm pháp luật đang có hiệu lực tại thời gian đó. Tuy nhiên, trong một số trường hợp thì văn bản được quy định hiệu lực trở về trước. Hiệu lực này gọi là hiệu lực hồi tố. Nói dễ hiểu hơn, hiệu lực hồi tố là hiệu lực trở về trước của pháp luật.

Việt Nam có áp dụng hiệu lực hồi tố không? Cho ví dụ

Về nguyên tắc pháp luật Việt Nam không có hiệu lực hồi tố. Tuy nhiên, xuất phát từ nguyên tắc nhân đạo nên trong một số trường hợp sẽ áp dụng hiệu lực hồi tố theo hướng có lợi cho người phạm tội.

Ví dụ như

Hồi tố trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015

Khoản 1 Điều 152 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 quy định như sau:

Điều 152. Hiệu lực trở về trước của văn bản quy phạm pháp luật

1. Chỉ trong trường hợp thật cần thiết để bảo đảm lợi ích chung của xã hội, thực hiện các quyền, lợi ích của tổ chức, cá nhân được quy định trong luật, nghị quyết của Quốc hội, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan trung ương mới được quy định hiệu lực trở về trước.

Theo quy định trên, hồi tố chỉ áp dụng trong trường hợp thật cần thiết để bảo đảm lợi ích chung của xã hội, thực hiện các quyền, lợi ích của tổ chức, cá nhân được quy định trong Luật, Nghị quyết của Quốc hội, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan Trung ương.

Hồi tố trong luật hình sự

Hiệu lực hồi tố thường xuyên được áp dụng trong lĩnh vực hình sự.

Điều 7. Hiệu lực của Bộ luật Hình sự về thời gian

2. Điều luật quy định một tội phạm mới, một hình phạt nặng hơn, một tình tiết tăng nặng mới hoặc hạn chế phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, loại trừ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xóa án tích và quy định khác không có lợi cho người phạm tội, thì không được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành.

3. Điều luật xóa bỏ một tội phạm, một hình phạt, một tình tiết tăng nặng, quy định một hình phạt nhẹ hơn, một tình tiết giảm nhẹ mới hoặc mở rộng phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, loại trừ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, tha tù trước thời hạn có điều kiện, xóa án tích và quy định khác có lợi cho người phạm tội, thì được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành.

Các quy định này chủ yếu theo hướng có lợi cho người phạm tội, tạo điều kiện cho người phạm tội cải tạo và hoàn lương.

Ví dụ:

Những người có hành vi phạm tội theo Điều 167 Tội báo cáo sai trong quản lý kinh tế thuộc Bộ Luật hình sự 1999 có hiệu lực tới ngày 31/12/2017. Bộ Luật hình sự 2015 mới đã được ban hành từ 09/12/2015 đã bãi bỏ tội phạm này; nhưng mãi đến 01/01/2018 mới có hiệu lực. Tuy vậy, khi áp dụng hiệu lực hồi tố; nếu hành vi phạm tội diễn ra sau khi Bộ Luật hình sự mới được ban hành; thì sẽ được áp dụng luật mới. Đồng nghĩa với việc sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nữa.

Hồi tố trong tố tụng dân sự

Các trường hợp hồi tố trong lĩnh vực dân sự như sau:

• Đối với những vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại; lao động đã được Tòa án thụ lý trước ngày 01/7/2016; nhưng kể từ ngày 01/7/2016 mới giải quyết theo thủ tục sơ thẩm thì áp dụng các quy định của BLTTDS để giải quyết;

• Đối với những vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại; lao động đã được Tòa án giải quyết theo thủ tục sơ thẩm trước ngày 01/7/2016; nhưng kể từ ngày 01/7/2016 mới giải quyết theo thủ tục phúc thẩm thì áp dụng các quy định của BLTTDS để giải quyết;

• Đối với những bản án, quyết định dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại; lao động đã có hiệu lực pháp luật mà bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm trước ngày 01/7/2016 nhưng kể từ ngày 01/7/2016 mới giải quyết theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm thì áp dụng các quy định của BLTTDS để giải quyết;

• Đối với những bản án, quyết định dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động đã có hiệu lực pháp luật trước ngày 01/7/2016 mà kể từ ngày 01/7/2016 người có thẩm quyền kháng nghị mới kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, thì căn cứ để thực hiện việc kháng nghị giải quyết theo thủ tục của BLTTDS;

• Đối với những vụ việc hôn nhân và gia đình đã được Tòa án thụ lý giải quyết trước ngày 01/7/2016 thì Tòa án đã thụ lý tiếp tục giải quyết theo thủ tục chung mà không chuyển cho Tòa gia đình và người chưa thành niên giải quyết;

Thông tin liên hệ

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của chúng tôi về “Việt Nam có áp dụng hiệu lực hồi tố không?

Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn, giúp đỡ khi có nhu cầu về các vấn đề liên quan đến mẫu đơn xin giải thể công ty, giải thể công ty tnhh 1 thành viên, tạm dừng công ty, mẫu đơn xin giải thể công ty,  giấy phép bay flycam; xác nhận độc thân, đăng ký nhãn hiệu,  …. của luật sư X, hãy liên hệ: 0833102102.

Mời bạn xem thêm

• Pháp luật quy định về thời hạn khởi tố vụ án hình sự như thế nào?
• Mẫu đơn kiện đòi nợ mới nhất năm 2022
• Mẫu đơn kiện dân sự mới nhất năm 2022

câu hỏi thường gặp