Trong hệ thống thuế ở các quốc gia, thuế thu nhập là loại thuế quan trọng; được áp dụng phổ biến ở các nước có nền kinh tế thị trường phát triển. Thuế thu nhập là tên gọi chỉ những sắc thuế mà nhà nước sử dụng; để điều tiết một phần thu nhập của các tổ chức, cá nhân vào ngân sách nhà nước; với mục đích tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước và thực hiện công bằng xã hội. Hãy cùng Luật Sư X tìm hiểu vấn đề về thuế thu nhập cá nhân
Căn cứ pháp lý
Khái niệm thuế thu nhập cá nhân
Thuế thu nhập cá nhân là sắc thuế đã được áp dụng từ lâu ở các nước phát triển; đối tượng nộp thuế này là mọi dân cư trong nước và người nước ngoài có thu nhập phát sinh ở nước sở tại; không phân biệt nghề nghiệp và địa vị xã hội. Bất kỳ một quốc gia nào có nền kinh tế vận động theo cơ chế thị trường; đều coi thuế thu nhập cá nhân là một sắc thuế của tầm quan trọng lớn trong việc huy động nguồn thu cho ngân sách và thực hiện công bằng xã hội.
Thuế thu nhập cá nhân là sắc thuế mà nhà nước sử dụng để điều tiết một phần thu nhập của các cá nhân vào ngân sách nhà nước; với mục đích tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước và thực hiện công bằng xã hội.
Đối tượng nộp thuế
Đối tượng phải nộp thuế TNCN là cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam; cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam. Cụ thể:
– Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau:
+ Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam;
+ Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.
– Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện quy định trên.
Thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân
Theo Điều 3 Luật Thuế Thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi, bổ sung 2012); đối tượng phải nộp thuế TNCN khi có các khoản thu nhập sau:
- Thu nhập từ kinh doanh.
Thu nhập từ kinh doanh không gồm thu nhập của cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống.
- Thu nhập từ tiền lương, tiền công, gồm:
+ Tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công
+ Các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản sau: phụ cấp, trợ cấp về ưu đãi người có công; phụ cấp quốc phòng, an ninh; phụ cấp độc hại, nguy hiểm; phụ cấp thu hút, phụ cấp khu vực theo quy định của pháp luật…
- Thu nhập từ đầu tư vốn, gồm: Tiền lãi cho vay; lợi tức cổ phần…
- Thu nhập từ chuyển nhượng vốn, gồm: Thu nhập từ chuyển nhượng phần vốn trong các tổ chức kinh tế; chuyển nhượng chứng khoán…
- Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.
- Thu nhập từ trúng thưởng, gồm: Trúng thưởng xổ số; trúng thưởng trong các hình thức khuyến mại…
- Thu nhập từ bản quyền, gồm: Từ chuyển giao, chuyển quyền sử dụng các đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ; chuyển giao công nghệ.
- Thu nhập từ nhượng quyền thương mại.
- Thu nhập từ nhận thừa kế.
- Thu nhập từ nhận quà tặng.
Thu nhập được miễn thuế
Căn cứ Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 có 16 trường hợp được miễn thuế
1. Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa một số người được luật quy định
2. Thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền với đất ở của cá nhân; trong trường hợp cá nhân chỉ có duy nhất một nhà ở, đất ở duy nhất.
3. Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất của cá nhân được Nhà nước giao đất
4. Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản giữa một số cá nhân được luật quy định
5. Thu nhập của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; lâm nghiệp; làm muối, nuôi trồng; đánh bắt thủy sản chưa qua chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường.
6. Thu nhập từ chuyển đổi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao để sản xuất.
7. Thu nhập từ lãi tiền gửi tại ngân hàng, tổ chức tín dụng, thu nhập từ lãi hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.
8. Thu nhập từ kiều hối.
9. Phần tiền lương làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương làm việc ban ngày, làm trong giờ theo quy định của pháp luật.
Và một số loại thu nhập khác được quy định cụ thể tại Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007
Kỳ tính thuế thu nhập cá nhân được quy định như thế nào
Kỳ tính thuế đối với cá nhân được quy định cụ thể như sau:
Kỳ tính thuế đối với cá nhân cư trú
Đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ kinh doanh và thu nhập từ tiền lương; tiền công thì kỳ tính thuế được tính theo năm
– Trường hợp trong năm dương lịch cá nhân có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên; thì kỳ tính thuế được tính theo năm dương lịch.
– Trường hợp trong năm dương lịch, cá nhân có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày; nhưng tính trong 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam là từ 183 ngày trở lên; thì kỳ tính thuế đầu tiên được xác định là 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam. Từ năm thứ hai, kỳ tính thuế căn cứ theo năm dương lịch.
– Trường hợp cá nhân cư trú có thu nhập từ đầu tư vốn; thu nhập từ chuyển nhượng vốn, thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản; thu nhập từ trúng thưởng, thu nhập từ bản quyền; thu nhập từ nhượng quyền thương mại; thu nhập từ thừa kế, thu nhập từ quà tặng; thì kỳ tính thuế được tính theo từng lần phát sinh thu nhập.
– Trường hợp cá nhân cư trú có thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán; thì kỳ tính thuế được tính theo từng lần phát sinh hoặc theo năm.
Kỳ tính thuế đối với cá nhân không cư trú
Trường hợp cá nhân kinh doanh không cư trú có địa điểm kinh doanh cố định như cửa hàng, quầy hàng; thì kỳ tính thuế được tính theo năm dương lịch như đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ kinh doanh.
Thông tin liên hệ
Trên đây là quan điểm của Luật sư 247 về vấn đề thuế thu nhập cá nhân và quy định của pháp luật. Để biết thêm thông tin chi tiết vui lòng liên hệ qua hotline: 0833 102 102. Hoặc qua các kênh sau:
Tiktok: https://www.tiktok.com/@luatsux
Youtube: https://www.youtube.com/Luatsux
Câu hỏi thường gặp
1.Thu nhập chịu thuế nhận được bằng ngoại tệ phải được quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh thu nhập.
2.Thu nhập chịu thuế nhận được không bằng tiền phải được quy đổi ra Đồng Việt Nam theo giá thị trường của sản phẩm, dịch vụ đó hoặc sản phẩm, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm phát sinh thu nhập.
Đối tượng nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hoả hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng đến khả năng nộp thuế thì được xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại nhưng không vượt quá số thuế phải nộp.
Thu nhập nhận được từ nguồn viện trợ nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo dưới hình thức chính phủ và phi chính phủ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thì sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân
