Đấu thầu là quá trình bên mời thầu lựa chọn nhà thầu phù hợp với các yêu cầu của bên mời thầu về các vấn đề kỹ thuật, tài chính,… Đấu thầu có thể diễn ra mang tính chất tư hoặc công. Pháp luật nước ta phân chia hoạt động đấu thầu thành hoạt động đấu thầu hàng hóa; dịch vụ chịu sự điều chỉnh của Luật Thương mại năm 2005; và hoạt động đấu thầu mua sắm, dịch vụ công được điều chỉnh bởi Luật đấu thầu năm 2013. Vậy Phương thức đấu thầu là gì? Có những phương thức đấu thầu nào?
Hãy cùng Luật sư 247 tìm hiểu về vấn đề này qua bài viết dưới đây.
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Đấu thầu là gì?
Khoản 1 Điều 214 Luật thương mại năm 2005 quy định về đấu thầu hàng hóa, dịch vụ như sau:
“1. Đấu thầu hàng hoá, dịch vụ là hoạt động thương mại,;theo đó một bên mua hàng hoá, dịch vụ thông qua mời thầu (gọi là bên mời thầu); nhằm lựa chọn trong số các thương nhân tham gia đấu thầu (gọi là bên dự thầu) thương nhân đáp ứng tốt nhất các yêu cầu do bên mời thầu đặt ra; và được lựa chọn để ký kết và thực hiện hợp đồng (gọi là bên trúng thầu).”
Khoản 12 Điều 4 Luật đấu thầu năm 2013 quy định về đấu thầu như sau:
“Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết; và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết; và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch; và hiệu quả kinh tế.”
Đấu thầu có những đặc điểm gì?
Mục đích của nhà thầu là tiến hành thủ tục mở thầu; giành được quyền cung cấp hàng hóa, dịch vụ đó với giá đủ bù đắp các chi phí đầu vào và đảm bảo mức lợi nhuận cao nhất có thể. Như vậy bản chất của đấu thầu đã được xã hội thừa nhận như là một sự cạnh tranh lành mạnh để được thực hiện một việc nào đó, một yêu cầu nào đó. Đấu thầu có một số đặc điểm sau:
Thứ nhất: Đấu thầu là một hoạt động thương mại. Trong đó bên dự thầu là các thương nhân có đủ điều kiện và mục tiêu mà bên dự thầu hướng tới là lợi nhuận còn bên mời thầu là xác lập được hợp đồng mua bán hàng hóa, sử dụng dịch vụ với các điều kiện tốt nhất cho họ.
Thứ hai: Đấu thầu là một giai đoạn tiền hợp đồng. Hoạt động đấu thầu luôn gắn với quan hệ mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ. Trong nền kinh tế đấu thầu không diễn ra như một hoạt động độc lập, nó chỉ xuất hiện khi con người có nhu cầu mua sắm hàng hóa và sử dụng dịch vụ.
Thứ ba: Chủ thể tham gia quan hệ đấu thầu hàng hóa, dịch vụ. Luật đấu thầu năm 2013 đã quy định thêm về tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp bao gồm đại lý đấu thầu, đơn vị sự nghiệp được thành lập với chức năng thực hiện đấu thầu chuyên nghiệp.
Thứ tư: Hình thức pháp lý của quan hệ đấu thầu hàng hóa, dịch vụ là hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu.
Thứ năm: Giá của gói thầu: Xét trên góc độ giá cả thì đấu thầu cần thiết phải có sự khống chế về giá; gọi là giá gói thầu hoặc dự toán-được đưa ra bởi bên mời thầu theo khẳ năng tài chính của bên mời thầu.
Chủ thể tham gia đấu thầu
Điều 2 Luật Đấu thầu năm 2013 quy định rõ ràng về chủ thể đấu thầu:
“1. Tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động đấu thầu quy định tại Điều 1 của Luật này.
Tổ chức, cá nhân có hoạt động đấu thầu không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này được chọn áp dụng quy định của Luật này. Trường hợp chọn áp dụng; thì tổ chức, cá nhân phải tuân thủ các quy định có liên quan của Luật này; bảo đảm công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.”
Vì vậy đến Luật đấu thầu 2013 đã thay đổi quy định của Luật Đấu thầu 2005; thành không quy định bắt buộc bên dự thầu phải là thương nhân; mà có thể là các cá nhân, tổ chức không phải là thương nhân; chỉ cần đáp ứng điều kiện của chủ thể dự thầu. Chủ thể đủ điều kiện tham gia đấu thầu trong Luật này đa dạng hơn; so với chủ thể của đấu thầu hàng hóa; dịch vụ quy định tại Luật thương mại năm 2005.
Có những phương thức đấu thầu nào?
Luật Đấu thầu năm 2013 quy định bốn phương thức đấu thầu, đó là:
1 gian đoạn 1 túi hồ sơ; 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ; 2 giai đoạn 1 túi hồ sơ; hai giai đoạn hai túi hồ sơ.
Đối với phương thức 1 túi hồ sơ: Bên dự thầu nộp đề xuất kỹ thuật ( cách tiến hành công việc ); và đề xuất tài chính ( giá cả cụ thể và phương thức thanh toán ); trong cùng một túi hồ sơ dự thầu theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu; và việc mở thầu được tiến hành 1 lần ( mở cùng lúc cả đề xuất kỹ thuật và đề xuất tài chính ).
Còn đối với phương thức 2 túi hồ sơ: Bên dự thầu nộp đề xuất kỹ thuật; và đề xuất tài chính trong hai túi hồ sơ riêng biệt vào cùng một thời điểm. Túi hồ sơ kỹ thuật sẽ được mở trước để đánh giá. Các nhà thầu đạt điểm kỹ thuật theo yêu cầu; sẽ được mở tiếp túi hồ sơ đề xuất tài chính để đánh giá. Nếu nhà thầu nào đạt cả hai yêu cầu về kỹ thuật và tài chính thì sẽ trở thành người trúng thầu.
Tuy nhiên đối với phương thức đấu thầu 1 giai đoạn 1 túi hồ sơ; và 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ chỉ áp dụng đối với các gói thầu có quy mô sử dụng vốn nhà nước nhỏ, đơn giản; và thuộc các trường hợp quy định tại Điều 28,29 LĐT 2013. Trong khi LTM thì cho phép bên mời thầu tự lựa chọn phương thức đấu thầu phù hợp với gói thầu của mình ( tự do lựa chọn ); mà không phải chịu sự ràng buộc nào khác.
Mời bạn xem thêm bài viết:
- Những điều kiện để được tham gia tổ chuyên gia đấu thầu
- Không đăng tải kết quả đấu thầu bị xử phạt như thế nào?
Liên hệ Luật sư
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Sư 247 về Phương thức đấu thầu là gì? Có những phương thức đấu thầu nào?. Hi vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho bạn đọc.
Nếu có bất kì thắc mắc nào về thủ tục pháp lý có liên quan. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi: : 0833.102.102.
Câu hỏi thường gặp
Theo quy định tại Điều 30 Luật đấu thầu thì phương thức hai giai đoạn một túi hồ sơ được áp dụng trong trường hợp đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp có quy mô lớn, phức tạp.
Theo quy định của pháp luật đấu thầu hiện nay, trong giai đoạn một của phương thức đấu thầu hai túi hồ sơ, nhà thầu sẽ nộp đề xuất về kỹ thuật, phương án tài chính theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu nhưng chưa có giá dự thầu.
Luật Đấu thầu 2013 quy định đa dạng hơn Luật thương mại ở chỗ, ngoài hai hình thức đấu thầu là đấu thầu rộng rài và hạn chế còn quy định thêm các hình thức khác: chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp, tụ thực hiện, lựa chọn nhà thầu, nhà thầu tư trong trường hợp đặc biệt, tham gia thực hiện của cộng đồng.