Chào Luật sư. Gần nhà tôi có bà Đoàn Thị L. (sinh năm 1946, trú huyện Cư Jút). Cách đấy không lâu, trong lúc đi tập thể dục buổi sáng, bà Đoàn Thị L. gặp một người đàn ông không rõ lai lịch đi bán 17 cá thể kỳ đà. Do có ý định mua kỳ đà để phóng sinh nên bà L. thỏa thuận mua 5 con kỳ đà với giá 2.500.000 đồng. Sau đó, Hạt Kiểm lâm huyện Cư Jút phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra khu vực chăn nuôi phía sau nhà bà L. phát hiện, lập biên bản về hành vi nuôi, nhốt 17 cá thể kỳ đà vân. Vậy hành vi mua động vật hoang dã để phóng sinh có bị xử lý hình sự? Xin Luật sư giải đáp giúp tôi. Tôi xin cảm ơn!
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến chúng tôi. Với thắc mắc của bạn, Luật sư 247 xin phép đưa ra câu trả lời cụ thể như sau:
Căn cứ pháp lý
Nội dung tư vấn
Hành vi mua động vật hoang dã về để phóng sinh tưởng chừng như vô hại; nhưng thực chất đây là hành vi gây nguy hiểm nghiêm trọng cho xã hội. Hành vi này có thể bị xử lý hình sự về tội danh Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm (Điều 244 Bộ Luật Hình Sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017)
Các yếu tố cấu thành tội phạm
Chủ thể
- Bất kỳ ai có năng lực trách nhiệm hình sự theo pháp luật quy định.
- Cá nhân đủ 16 tuổi trở lên có năng lực trách nhiệm hình sự.
- Pháp nhân thương mại cũng phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.
Khách thể
Tội phạm này xâm phạm các quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường sinh thái. Đối tượng tác động của tội phạm này là các loài động vật nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ.
Mặt khách quan của tội phạm
Người phạm tội có một trong số các hành vi sau:
- Săn bắt, giết, vận chuyển, buôn bán, cất giữ trái phép động vật; xác động vật hoang dã quý hiếm bị cấm theo quy định của Chính phủ” là việc săn bắt, giết, vận chuyển, buôn bán; cất giữ các loài động vật, xác động vật rừng nguy cấp; quý, hiếm nhóm IB không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép; hoặc được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép nhưng thực hiện không đúng với quy định trong giấy phép được cấp.
- Vận chuyển, buôn bán trái phép sản phẩm của loại động vật đó” là vận chuyển; buôn bán các loại sản phẩm như thịt, xương, sừng, da, lông, ngà, móng, vẩy, răng và các bộ phận khác từ cơ thể các loài động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nhóm IB mà không có giấy tờ hợp pháp. Trường hợp các loại sản phẩm này đã được chế biến, chế tác thành hàng hoá; hoặc nguyên vật liệu sử dụng trong sản xuất… thì xử lý theo quy định của pháp luật đối với hàng cấm.
Mặt chủ quan của tội phạm
- Lỗi cố ý (trực hoặc gián tiếp).
- Động cơ, mục đích phạm tội không là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này.
- Nếu vì một lý do nào đó mà họ hoàn toàn không biết; hoặc không buộc họ phải biết đó là động vật hoang dã quý hiếm thì không bị coi là cố ý và không bị coi là phạm tội này. Nếu không biết hoặc không buộc phải biết thì tùy trường hợp cụ thể; họ có thể chỉ bị xử phạt hành chính.
Mua động vật hoang dã để phóng sinh có bị xử lý hình sự?
Theo điều 244, Bộ luật hình sự 2015, người phạm tội có thể phải chịu các khung hình phạt sau:
Khung 1
Người nào vi phạm quy định về bảo vệ động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp; quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ; hoặc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp; quý, hiếm Nhóm IB hoặc Phụ lục I Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật; thực vật hoang dã nguy cấp thuộc một trong các trường hợp sau đây; thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển; buôn bán trái phép động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ;
b) Tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép cá thể; bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống hoặc sản phẩm của động vật quy định tại điểm a khoản này;
c) Ngà voi có khối lượng từ 02 kilôgam đến dưới 20 kilôgam; sừng tê giác có khối lượng từ 50 gam đến dưới 01 kilôgam;
d) Săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển; buôn bán trái phép động vật thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp; quý, hiếm Nhóm IB hoặc Phụ lục I Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật; thực vật hoang dã nguy cấp; mà không thuộc loài quy định tại điểm a khoản này với số lượng từ 03 cá thể đến 07 cá thể lớp thú; từ 07 cá thể đến 10 cá thể lớp chim, bò sát; hoặc từ 10 cá thể đến 15 cá thể động vật lớp khác;…
Khung 2
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
a) Số lượng động vật; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 03 cá thể đến 07 cá thể lớp thú; từ 07 cá thể đến 10 cá thể lớp chim, bò sát; hoặc từ 10 cá thể đến 15 cá thể động vật lớp khác quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;
b) Số lượng động vật; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 08 cá thể đến 11 cá thể lớp thú; từ 11 cá thể đến 15 cá thể lớp chim, bò sát; hoặc từ 16 cá thể đến 20 cá thể động vật lớp khác quy định tại điểm d khoản 1 Điều này;
c) Từ 01 cá thể đến 02 cá thể voi, tê giác; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 01 cá thể đến 02 cá thể voi, tê giác; từ 03 cá thể đến 05 cá thể gấu, hổ; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của từ 03 cá thể đến 05 cá thể gấu, hổ;
d) Ngà voi có khối lượng từ 20 kilôgam đến dưới 90 kilôgam; sừng tê giác có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 09 kilôgam;
đ) Có tổ chức;
e) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
g) Sử dụng công cụ hoặc phương tiện săn bắt bị cấm;
h) Săn bắt trong khu vực bị cấm hoặc vào thời gian bị cấm;
i) Buôn bán, vận chuyển qua biên giới;
k) Tái phạm nguy hiểm.
Khung 3
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp vi phạm quy định bảo vệ động vật quý hiếm sau đây; thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:
a) Số lượng động vật; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của 08 cá thể lớp thú trở lên; 11 cá thể lớp chim, bò sát trở lên; hoặc 16 cá thể động vật lớp khác trở lên quy định tại điểm a khoản 1 Điều này;
b) Số lượng động vật; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của 12 cá thể lớp thú trở lên; 16 cá thể lớp chim, bò sát trở lên; hoặc 21 cá thể động vật lớp khác trở lên quy định tại điểm d khoản 1 Điều này;
c) Từ 03 cá thể voi, tê giác trở lên; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của 03 cá thể voi, tê giác trở lên; 06 cá thể gấu, hổ trở lên; hoặc bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống của 06 cá thể gấu, hổ trở lên;
d) Ngà voi có khối lượng 90 kilôgam trở lên; sừng tê giác có khối lượng 09 kilôgam trở lên.
Hình phạt bổ sung
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng; cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Xử phạt hành chính vi phạm quy định bảo vệ động vật quý hiếm
Hình phạt chính
Theo khoản 13, điều 21, Nghị định 35/2019/NĐ-CP hành vi cất giữ xác hổ trái phép có thể bị xử phạt như sau:
Điều 21. Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật rừng:
“Hành vi săn bắt, giết, nuôi, nhốt động vật rừng trái quy định của pháp luật, bị xử phạt như sau:
13. Phạt tiền từ 330.000.000 đồng đến 360.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm các quy định về bảo vệ động vật có tang vật là động vật rừng thuộc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp; quý, hiếm Nhóm IB với số lượng 01 cá thể lớp thú; hoặc từ 03 đến 04 cá thể lớp chim, bò sát; hoặc từ 03 đến 05 cá thể động vật lớp khác.”
Xử phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả
Ngoài ra người vi phạm còn có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả theo khoản 15, 16 điều 21, Nghị định 35/2019/NĐ-CP như sau:
15. Hình thức xử phạt bổ sung:
“a) Tịch thu tang vật, dụng cụ, công cụ vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4, khoản 5; khoản 6, khoản 7, khoản 8, khoản 9, khoản 10, khoản 11, khoản 12, khoản 13 và khoản 14 Điều này;
b) Tịch thu phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại khoản 3, khoản 4, khoản 5, khoản 6, khoản 7, khoản 8; khoản 9, khoản 10, khoản 11, khoản 12, khoản 13 và khoản 14 Điều này.”
16. Biện pháp khắc phục hậu quả:
“Buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh; buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường đối với hành vi quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4; khoản 5, khoản 6, khoản 7, khoản 8, khoản 9, khoản 10, khoản 11, khoản 12, khoản 13 và khoản 14 Điều này.”
Có thể thấy, hành vi mua động vật hoang dã để phóng sinh có thể sẽ bị xử phạt hành chính từ 330-360 triệu đồng và bị áp dụng các biện pháp phạt bổ sung và khắc phục hậu quả theo quy định.
Giải quyết vấn đề
Như vậy, hành vi Mua động vật hoang dã để phóng sinh là hành vi Hành vi này có thể bị xử lý hình sự. Khung hình phạt tùy theo mức độ có thể phạt tù từ 01 năm đến 15 năm. bên cạnh đó là các biện pháp xử phạt hành chính, xử phạt bổ sung theo quy định.
Mời bạn xem thêm:
- Hành vi buôn bán động vật hoang dã bị xử lý như thế nào?
- Hành vi hủy hoại thủy sản sẽ bị xử lý như thế nào theo quy định pháp luật?
- Hành vi phá rừng bị xử lý như thế nào theo quy định của pháp luật?
Thông tin liên hệ Luật sư 247
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật sư 247 về nội dung Mua động vật hoang dã để phóng sinh có bị xử lý hình sự? Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho bạn đọc!
Luật sư 247 là đơn vị Luật uy tín; chuyên nghiệp, được nhiều cá nhân và tổ chức đặt trọn niềm tin. Được hỗ trợ và đồng hành để giải quyết những khó khăn về mặt pháp lý của quý khách là mong muốn của Luật sư 247. Để biết thêm thông tin chi tiết và nhận thêm sự tư vấn; giúp đỡ của luật sư 247, hãy liên hệ: 0833 102 102
Câu hỏi liên quan
Các loài thú quý hiếm trong Sách Đỏ Việt Nam là những sinh vật cấm săn bắt trái phép và được pháp luật bảo vệ. Hãy cùng tìm hiểu về danh sách các loài động vật hoang dã quý hiếm này và thực trạng bảo tồn ở Việt Nam hiện nay.
Các hành vi đó là săn, bắt, giết, nuôi nhốt, vận chuyển buôn bán trái phép động vật nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ. Hoặc các hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép cá thể, bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống hoặc sản phẩm của các động vật thuộc danh mục loài nguy cấp quý hiếm như vừa kể trên.
Vi phạm hành chính là hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt vi phạm hành chính. Tuy nhiên cá nhân vi phạm hành chính có thể được giảm nhẹ hình phạt hoặc bị tang nặng nếu hành vi rơi vào các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng quy định trong luật.
